Beta-glukan - co to, dawkowanie, właściwości

Błonnik pokarmowy niejako automatycznie kojarzy się z substancją wspierającą odchudzanie. Wypełnia żołądek, pozwala na dłużej utrzymać uczucie sytości, a tym samym likwiduje problem podjadania między posiłkami oraz reguluje pracę układu pokarmowego. Błonnik pokarmowy to jednak nie tylko środek odchudzający, czego najlepszym przykładem jest beta-glukan obecny m.in. w niektórych zbożach.

Beta-glukan - co to jest

Beta-glukan to rodzaj rozpuszczalnego błonnika pokarmowego. Dokładnie rzecz ujmując, jest to składnik rozpuszczalnej frakcji błonnika, który występuje m.in. w zbożach, np. w jęczmieniu czy w ziarnach owsa, a także w ścianach wielu mikroorganizmów, grzybów i innych roślin. Co jednak szczególnie ważne, naukowo udowodnione jest jego lecznicze działanie, dlatego zalicza się go do składników żywności funkcjonalnej. Wykazuje również właściwości pielęgnacyjne, z którego to powodu stosuje się go w kosmetykach, szczególnie w tych przeznaczonych do cery trądzikowej.

Najbardziej aktywnym rodzajem błonnika pokarmowego są beta 1,3 glukany, które otrzymuje się ze ścian komórkowych drożdży. Przedrostek beta oraz cyfry 1,3 określają sposób, w jaki cząsteczki polimerów glukozy są zorganizowane poprzez wiązania chemiczne. Z punktu widzenia zdrowia natomiast beta 1,3 glukany to najpowszechniejszy i najlepszy aktywator makrofagów, które odpowiadają za odporność w organizmie.

Beta-glukan - właściwości

Beta-glukan to przede wszystkim związek, który wzmacnia odporność organizmu. Jest to możliwe dzięki aktywacji komórek układu immunologiczne, mianowicie makrofagów i limfocytów T. To one są odpowiedzialne za usuwanie w organizmu obcych substancji i komórek. Dlatego też beta-glukan polecany jest wszystkim tym, którzy są narażeni na spadek odporności, czyli osobom starszym, osobom po przebytych ciężkich schorzeniach, źle odżywiających się lub pracujących w trudnych warunkach.

Beta-glukan jako błonnik pokarmowy wykazuje również pozytywne działanie w zakresie układu pokarmowego. Przede wszystkim korzystnie wpływa na pracę jelit, wpływając na ogólną ruchliwość przewodu pokarmowego oraz zwiększając częstotliwość wypróżnień. Większa częstotliwość natomiast prowadzi do szybszej neutralizacji toksycznych związków w organizmie. Wszystko to sprowadza się również do przeciwdziałania otyłości. Beta-glukan umożliwia to przede wszystkim dzięki długiemu utrzymywaniu uczucia sytości. Nie tylko spowolnione zostaje opróżnianie żołądka, ale też wydłuża stężenie cholecystokininy po posiłku, czyli hormonu przewodu pokarmowego, który odpowiada za hamowanie apetytu. Japońskie badania udowodniły dodatkowo, że beta-glukan obniża stężenie cholesterolu, zmniejsza obwód talii oraz zawartość tkanki tłuszczowej brzusznej. Wprawdzie nie został dokładnie zbadany mechanizm obniżania cholesterolu, jednak uważa się, że beta-glukan wiąże kwasy żółciowe, co zwiększa ich wydalanie z organizmu. To z kolei prowadzi do redukcji złego cholesterolu.

Błonnik ten obniża również poziom cukru we krwi. Ma to miejsce głównie dzięki obniżeniu glikemii posiłkowej. Wystarczy zaledwie 1 g beta-glukanów w 50 g substancji węglowodanowej, by obniżyć indeks glikemiczny o cztery jednostki.

Beta glukan z owsa - zastosowanie kosmetyczne

Beta glukan zawarty w ekstrakcie z owsa charakteryzuje się przede wszystkim doskonałą rozpuszczalnością w wodzie. Właśnie ze względu na tą właściwość znajduje szerokie zastosowanie w produktach kosmetycznych. Beta glukan z owsa wspomaga gojenie ran, ponieważ jest błonotwórczym i nawilżającym modyfikatorem odpowiedzi biologicznej na skaleczenia i innego typu urazy. Substancja ta bierze udział w transportowaniu makrofagów w miejsca zranienia, stymulowaniu ziarninowania tkanki oraz w usprawnieniu gromadzenia kolagenu. Beta glukan z owsa działa także przeciwzmarszczkowo i przeciwstarzeniowo, bowiem wykazuje właściwości przeciwutleniające. Dzięki niemu możliwe jest zapobieganie utlenianiu aminokwasów, takich jak kolagen i elastyna, a co za tym idzie spowalnianie procesu starzenia się skóry. Beta gluken owsiany odpowiada również za nawilżanie skóry poprzez spowalnianie utraty wody z naskórka, a dzięki temu minimalizowanie widoczności drobnych zmarszczek. Substancja ta wykazuje także działanie ochronne przed promieniowaniem UV, ponieważ jest przeciwutleniaczem o jednoczesnym działaniu przeciwzapalnym, a zatem posiada zdolność blokowania procesu tworzenia wolnych rodników wskutek promieniowania słonecznego. Badania wykazały, że pomimo dużej masy cząsteczkowej beta glukan z owsa bardzo głęboko penetruje tkanki skórne od naskórka, aż po warstwę skóry właściwej. Nie wnika on bezpośrednio w komórki, lecz przenika warstwy skóry poprzez przestrzenie międzykomórkowe, co stanowi gwarancję jego skuteczności w pielęgnacji. 

Beta-glukan - dawkowanie

Zewnętrzna suplementacja beta-glukanów jest zalecana szczególnie osobom z podwyższonym poziomem cholesterolu, a także cierpiącym na cukrzycę. Również problemy trądzikowe, zaparcia czy kuracje odchudzające są dobrym powodem do rozpoczęcia kuracji. Aby jednak móc zauważyć efekty przyjmowania beta-glukanów należy stosować dawkę dzienną równą 800-1000 glukanów.

Co bardzo ważne, beta-glukan dla dzieci jest w pełni bezpiecznym suplementem. Przede wszystkim jest to substancja będąca naturalnym składnikiem ludzkiej diety, dlatego można stosować go regularnie przez dłuższy czas. Jest również nietoksyczny, a jego efekty ustępują po zaprzestaniu suplementacji. Skutkami ubocznymi mogą być jedynie biegunki, jednak wystarczy zmniejszyć dawki, by przywrócić regularność wypróżnień. Z tego powodu beta-glukan jest polecany jako suplement dla dzieci wspierający odporność oraz regulujący pracę układu pokarmowego.