Guarana - właściwości, działanie, skutki uboczne

Guarana znana jest wszystkim osobom spożywającym energetyki. Występuje w nich jako jeden z kluczowych składników. Powszechnie uważa się, że napoje energetyczne są szkodliwe dla zdrowia. Ta negatywna opinia przeniosła się niejako na guaranę, tymczasem odpowiednio suplementowana umożliwia wyleczenie wielu dolegliwości i zapewnia pomoc w co najmniej kilku problemach.

Właściwości guarany

Właściwości nasion guarany od wielu lat znane są plemionom Ameryki Południowej. Nazywana jest inaczej paulinią, gwaraną albo ciernioplątem. Jest to gatunek pnącza, które prymitywne plemiona wykorzystywały w lecznictwie. Używają one wszystkich części rośliny, jednak reszta świata koncentruje się na nasionach guarany, którym przypisuje się zdrowotne właściwości. To one są źródłem ogromnej ilości kofeiny, ta natomiast odpowiada za wszechstronne działanie rośliny. Co bardzo ważne, guarana ma większą zawartość kofeiny niż kawa. Guarana zawiera 4-6% kofeiny, podczas gdy w kawie zawartość ta jest równa 2,8%.

W Ameryce Łacińskiej guarana w proszku od dawna jest stosowana jako środek stymulujący, rozgrzewający, przeciwbólowy, pobudzający energetycznie, a także środek zmniejszający uczucie głodu i pragnienia. W Polsce natomiast guarana często jest składnikiem środków przeciwbólowych i toników, a także jako środek na odchudzanie.

Guarana, z czym pić?

Mielona guarana to jasnobrązowy, drobniutki proszek, który niezbyt dobrze rozpuszcza się w wodzie. Nie nadaje się zatem do tego, aby spożywać go samodzielnie po rozcieńczeniu. Znacznie lepiej sprawdzi się natomiast jako dodatek do wszelkiego rodzaju koktajli owocowych, warzywnych i owocowo-warzywnych oraz soków. Guaranę można dodawać także do Yerba Mate i innych naparów. Pamiętajmy jednak, aby ograniczać jej ilość do maksymalnie 2 łyżeczek dziennie. 

Guarana na odchudzanie

Guarana to popularny składnik wielu suplementów diety na odchudzanie. Chociaż nadal brakuje wiarygodnych i rzeczowych badań na temat jej skuteczności, to Amerykański Instytut do spraw żywienia potwierdza, że obecna w niej kofeina powoduje efekty termogeniczne, objawiające się szybszym spalaniem kalorii oraz tkanki tłuszczowej.

Co więcej, guarana zwiększa ilość wydalanego moczu, czym przyczynia się do sprawniejszego usuwania toksyn z organizmu, a tym samym ułatwia proces utraty zbędnych kilogramów. Zauważono także, że produkty zawierające w swoim składzie guaranę działają antycellulitowo, ujędrniają ciało i dbają o prawidłowe nawilżenie skóry.

Dzięki właściwościom pobudzającym guarana dostarcza również dodatkowej dawki energii niezbędnej do utrzymania aktywności fizycznej na odpowiednim poziomie. To w połączeniu z niskokaloryczną dietą może z kolei zapewnić nam efekt smuklejszego i zdrowiej prezentującego się ciała. Aby guarana działała odchudzająco, warto zastąpić nią spożywaną codziennie kawę i dodawać 1-2 łyżki zmielonych ziaren do świeżych koktajlów. 

Guarana - wszechstronne działanie

Działanie guarany jest bardzo szerokie, chociaż na terenie Polski znana jest głównie jako środek na odchudzanie. Kofeina zawarta w nasionach guarany ma w głównej mierze odpowiadać za odchudzające właściwości tej rośliny. Nie tylko przyspiesza spalanie tkanki tłuszczowej, ale też wydatkowanie energii podczas codziennego funkcjonowania organizmu, co ma bezpośrednio wpływać na redukcję masy ciała. Brakuje jednak oficjalnych badań popierających podobne działanie guarany.

Inną, znacznie pewniejsza właściwością guarany jest jej pozytywny wpływ na układ nerwowy - działa na niego stymulująco, pobudzając, poprawiając pamieć i koncentrację. Odpowiadają za to trzy składniki zawarte w nasionach rośliny, mianowicie wspomniana wcześniej kofeina oraz teobromina i teofilina.

Najsilniejsze działanie wykazuje zdecydowanie kofeina. Nie tylko pobudza w stanach zmęczenia, ale też przeciwdziała znużeniu, wyczerpaniu fizycznemu oraz wpływa pozytywnie na sprawność myślenia i zdolność do koncentracji. Wpływ ten zawdzięcza kofeina zwiększaniu produkcji adrenaliny, dopaminy i serotoniny. To one odpowiadają za pobudzenie układu nerwowego, rozszerzenie naczyń krwionośnych i przyspieszenie pracy serca. Niewątpliwym plusem guarany jest to, że może spożywana przez osoby, które nie powinny pić kawy np. z powodu kłopotów z żołądkiem.

Guarana może również wykazywać korzystny wpływ na pamięć i koncentrację, dodatkowo łagodzi bóle głowy, ekstrakt z nasion guarany może być sprzymierzeńcem osób pracujących umysłowo czy studentów.

Mniej znanym działaniem guarany jest jej wpływ na seksualność mężczyzn. Kofeina bowiem zmniejsza ryzyko występowania zaburzeń erekcji. Wpływa na mięśnie gładkie ciał jamistych w prąciu, co umożliwia łatwiejszy dopływ krwi odpowiadającej za erekcję.

Zdecydowanie najmniej znana jest guarana  ze swojego działania antyoksydacyjnego i wpływania na układ odpornościowy. Ma również właściwości przeciwbakteryjne, szczególnie zaś alkoholowy wyciąg z nasion.

Dawkowanie i skutki uboczne stosowania guarany

Guarana jako tabletki to najczęściej występująca postać tej rośliny w Polsce. Dotyczy to zarówno tabletek na ból głowy, jak również suplementów diety. W zewnętrznej suplementacji zaleca się dawkę ok. 50-75 g 1 raz dziennie.

Opcjonalnie można stosować dwie dawki po 50 mg przyjmowane rano i po południu. Łączna ilość specyfiku nie powinna przekraczać 100 mg na dobę, natomiast podobne ilości lepiej skonsultować z lekarzem.

Przekroczenie dobowej dawki może wywołać szereg skutków ubocznych, do których należą bezsenność, problemy żołądkowe, arytmia, nadmierna pobudliwość, a także nadmierny wzrost ciśnienia tętniczego, kołatanie serca, niepokój i zaparcia. Na szczęście podobne skutki uboczne występują niemal zawsze wyłącznie w sytuacji przedawkowania guarany, dlatego tak ważne jest, by nie przekraczać dziennej dawki. Równie istotne jest, by guarany nie spożywały kobiety w ciąży i karmiące piersią, bowiem kofeina może przenikać do mleka.

Guarana może być doskonałym wsparciem w okresie wytężonego wysiłku umysłowego. Docenią ją zarówno uczniowie czy studenci, jak i pracownicy umysłowi.