Jak wybrać najlepszy probiotyk?

Czy jest możliwe stworzenie rankingu najlepszych probiotyków? Jest to wręcz niemożliwe, ponieważ poszczególne produkty mają różny skład aktywnych bakterii. Nie można natomiast mówić o jednej słusznej bakterii, która pomaga na wszystko. Są jednak pewne wytyczne, jakimi należy kierować się wybierając probiotyk. W zależności od potrzeby, występujących problemów czy potrzeb różne probiotyki będą uważane za najlepsze. Warto zatem wiedzieć czego szukać i na co zwracać największą uwagę.

Na co zwrócić uwagę przy wyborze probiotyku?

Chociaż nie istnieje probiotyk dobry na wszystko, istnieją pewne uniwersalne kryteria, którymi należy kierować się, wybierając preparat probiotyczny.

Najważniejszym kryterium jest be wątpienia rodzaj szczepu bakterii obecnych w danym probiotyku. Dobry suplement diety na etykiecie podaje rodzaj i gatunek bakterii, a także szczep wyrażony kodem literowo-cyfrowym. Jak zatem powinien wyglądać prawidłowy zapis? Lactobacillus rhamnosus HN001, w którym lactobacillus to rodzaj, rhamnosus  to gatunek, a HN001 jest szczepem bakterii obecnej w suplemencie. Prawidłowy zapis zastosowanego szczepu bakterii ma ogromne znaczenie głównie dlatego, że to one determinują skuteczność działania suplementu. One także powinny być kryterium, na podstawie którego dobiera się probiotyk do aktualnych potrzeb. Rodzaj szczepu ma również znaczenie z innego powodu. Muszą być to bakterie przebadane klinicznie, ponieważ tylko to gwarantuje, że przechodząc przez układ pokarmowy, zachowują swoje właściwości w chwili dotarcia do miejsca ich działania.

W przypadku suplementów diety i leków data ważności ma bardzo duże znaczenie. Nie inaczej jest z probiotykami, dla których im bliżej daty przydatności do użycia, tym większe ryzyko, że dobrych bakterii ubywa. Tym samym organizm nie otrzymuje wystarczającej dawki. Przeterminowany produkt natomiast może nie mieć już żadnych właściwości probiotycznych. Większość probiotyków bowiem nie wykazuje stabilności bakterii, co oznacza, że ubywa ich wraz ze \"starzeniem\" się suplementu. Wraz z upływem czasu spadek ten jest stosunkowo regularny, jednak może drastycznie spaść po okresie daty ważności.

Odpowiednia dawka to kolejne kryterium, na jakie należy zwracać uwagę, wybierając probiotyk. Informacja o tym, jaką liczbę bakterii zawiera pojedyncza kapsułka, powinna znaleźć się na każdym opakowaniu. Dostępne źródła podają, że skuteczna dawka oscyluje w granicach 5-10 x 10⁹ CFU lub 250-500 mg/dzień.

Prawidłowe opakowanie i odpowiednie przechowywanie wydaje się mieć niewielkie znaczenie podczas wyboru probiotyku, jednak to ono chroni bakterie, które wykazują niekiedy dużą delikatność. Nie należy zapominać, że są to organizmy żywe, a zatem podatne są na rożne czynniki zewnętrzne, w tym światło i temperaturę. Opakowanie zatem powinno chronić przed bezpośrednim narażeniem na promienie UV (wskazane jest np. ciemne szkło). Równie istotne jest czy probiotyk wymaga przechowywania w lodówce. Należy zwrócić na to uwagę już w momencie zakupu.

Jaki szczep bakterii probiotycznych wybrać?

Po probiotyki najczęściej sięga się podczas antybiotykoterapii, tymczasem szczepy dobrych bakterii mogą być remedium na wiele różnych dolegliwości. Przed wybraniem rodzaju bakterii warto dowiedzieć się, na co pomagają. Różne problemy czy dolegliwości bowiem to inne bakterie. Są to odpowiednio:

• podczas przyjmowania antybiotyku - Lactobacillus rhamnosus GG i/lub Saccharomyces boulardii, które chronią przed wystąpieniem biegunki związanej z przyjmowaniem antybiotyku;
• dla podróżujących narażonych na wymioty z powodu wody lub jedzenia zlej jakości -  Saccharomyces boulardii, Lactobacillus  acidophilus lub Bifidobacterium bifidum;
• dla osób nietolerujących laktozy - Lactobacillus bulgaricus, Lactobacillus acidophilus i Streptococcus thermophilus, ponieważ wytwarzają laktazę, czyli enzym pomagający jelitom w trawieniu i absorbowaniu laktozy;
• na wrażliwe jelito - Bifidobacterium infantis 35624, Lactobacillus plantarum DSM9843 lub Bifidobacterium bifidum MIMBb75, które wspomagają perystaltykę, a także zwalczają wzdęcia i inne trawienne dolegliwości. Prawdziwie skuteczny probiotyk na jelita powinien zawierać te szczepy bakterii;
• przy wyprysku - Lactobacillus rhamnosus i Lactobacillus fermentum, gdyż łagodzą swędzenie i łuszczenie skory. jest to szczep, który charakteryzuje dobry probiotyk dla dzieci, u nich bowiem wykazuje największą skuteczność;
• w celu zwiększenia odporności - Bifidobacterium animals lactis Bi-07 i Lactobacillus acidophilus NCFM, które są skuteczne podczas przeziębienia i prowadzą np. do skrócenia jego trwania;
• w celu wyleczenia infekcji intymnych - Lactobacillus acidophilus, Lactobacillus rhamnosus GR-1 i Lactobacillus reuteri RC-14o skuteczności potwierdzonej badaniami. Mając na uwadze dużą skalę zachorować na infekcje intymne, probiotyk w ciąży powinien zawierać przynajmniej jeden z wymienionych w tym punkcie szczepów.

Badania nad kulturami bakterii nadal trwają, dlatego z czasem mogą zostać odkryte nowe właściwości już znanych szczepów.

Kiedy przyjmować probiotyki?

Po probiotyki sięga się najczęściej podczas antybiotykoterapii, chcąc zapobiec biegunkom, które często występują podczas przyjmowania antybiotyków. Podstawowym błędem, który się wtedy popełnia, jest zaprzestanie dodatkowej suplementacji wraz z chwilą, gdy przestaje się przyjmować leki. Niektórzy przedłużają terapię do końca opakowania probiotyku, jednak nawet to nie jest wystarczające. Skuteczna odbudowa flory bakteryjnej wiąże się z około dwoma miesiącami suplementacji probiotykiem. Tylko to zapewnia skuteczności. Niewiele osób jest również świadomych tego, że bakterie mogą pomoc również w przypadku innych problemów. Stres i wyczerpujący tryb życia prowadzi do zaburzenia flory bakteryjnej, co jest bezpośrednią konsekwencją złego samopoczucia oraz licznych problemów czy zachorowań. Odpowiednia flora bakteryjna to koniec problemów ze wzdęciami, gazami, bólami brzucha. Probiotyki to również bardzo dobre rozwiązanie dla niemowląt, które mają problemy z zaparciami, kolkami i wzdęciami. Niedawne badania wskazują również na zależność między równowagą dobrych i złych bakterii w jelitach a wagą. Zachwianie tej równowagi może być nawet przyczyną otyłości czy skłonności do tycia.