Molibden - właściwości, działanie, dawkowanie

Molibden to nazwa, która niewielu osobom cokolwiek mówi. Pozornie nie powinno to dziwić, ponieważ molibden jest pierwiastkiem, który na Ziemi występuje najrzadziej. A jednak nie można zignorować faktu, że znajduje się we wszystkich tkankach zwierząt i ludzi. Już samo to jest powodem, dla którego warto dowiedzieć się więcej na temat tego niedocenianego pierwiastka.

Molibden - co to jest i jaka jest jego rola w organizmie

Molibden to metal, którego rola w organizmie jest mało znana. Wprawdzie pierwsze informacje o tym, jak duże ma znaczenie dla prawidłowego rozwoju i funkcjonowania całego organizmu pojawiły się 60 lat temu, jednak nadal nie są odkryte wszystkie funkcje molibdenu. Pierwotne badania koncentrowały się na znaczeniu molibdenu dla wzrostu bakterii Azotobacter. Następne lata przyniosły odkrycie roli tego pierwiastka dla organizmów wiążących azot, a także w procesie zamiany puryn w kwas moczowy.

Na tym nie kończy się rola molibdenu, który jest wręcz niezbędny do prawidłowego rozwoju organizmów zwierzęcych głównie dlatego, że niemal wszystkie tkanki zaiwerają ten pierwiastek. W ciele człowieka jego rozkład przedstawia się następująco: wątroba - 3,2 ppm, nerki - 1,6 ppm, śledziona - 0,20, mozg - 0,14, mięśnie - 0,14 ppm. Molibden gromadzi się również w zębach. Jego wydalanie natomiast odbywa się głównie przez nerki z niewielkim udziałem przewodu pokarmowego. Sam pierwiastek jest szybko absorbowany.

Metal ten jest również składnikiem co najmniej trzech aktywnych enzymów zajmujących się neutralizowaniem toksycznych związków zawierających siarkę. Jego rola dotyczy również enzymu, który bierze udział w procesach oksydacyjno-redukcyjnych, a także odgrywa niemałą rolę w metabolizmie puryn. Jedną z ról tego pierwiastka jest również utlenianie tłuszczów. Mniej znany natomiast okazuje się wpływ na produkcję hemoglobiny.

Molibden, chociaż w organizmie występuje w ilościach śladowych, odgrywa bardzo ważną rolę w uaktywnianiu żelaza, które jest magazynowane w organizmie. Dodatkowo to dzięki wspomnianemu metalowi szybciej odbywa się produkcja enzymów potrzebnych do przyswajania tłuszczów i cukrów, a zatem bierze pośrednio udział w dostarczaniu energii komórkom. Dzięki wspieraniu przyswajania żelaza, przeciwdziała anemii, a przy tym dba o zęby i kości, oczyszcza organizm z toksyn, poprawia odporność i jest niezbędny do prawidłowego rozwoju organizmu w jego najmłodszych latach. Molibden to także pierwiastek, którym powinni zainteresować się wszyscy mężczyźni starający się o dziecko, ponieważ poprawia męską płodność.

Najlepsze źródła mobildenu

Molibden to pierwiastek, który trudno dostarczać z pożywieniem. Wynika to przede wszystkim z faktu, że nie istnieje jedna grupa produktów, która gwarantuje odpowiedni poziom tego metalu. Powinien występować w owocach, warzywach i zbożach, jednak jego ilość zależy nie od rośliny, a od tego, gdzie się je uprawiało. Jeśli rośliny wyrastały na terenach obfitujących w ten pierwiastek, warzywa czy owoce będą posiadały go nawet kilkaset więcej niż ich odpowiedniki uprawiane na glebie ubogiej w molibden. Najwięcej pierwiastka występuje w glebach wapiennych i bagiennych.

Za dobre źródła molibdenu można uznać mąkę pełnoziarnistą, fasolę, groch, zielonolistne warzywa, podroby, a nawet twardą wodę dostarczaną z wodociągów publicznych.

Niedobór i nadmiar molibdenu

Zalecane dzienne spożycie molibdenu zależy od wieku i płci. Niemowlęta do 6. miesiąca życia w swojej diecie powinny otrzymywać od 15 do 30 µg pierwiastka, podczas gdy przez kolejne sześc miesięcy życia wartość ta powinna wzrosnąć do 20-40 µg. Zapotrzebowanie na pierwiastek ten u dzieci powyżej 3. roku życia to wartości pomiędzy 22 a 50 µg, z kolei cztero-, pięcio- i sześciolatki powinny przyjmować już 30 do 75 µg. Następnie odpowiednio dzieci od 7-10 lat - 50 do 150 µg, a jedenastolatki do 250 µg. Osoby dorosłe natomiast powinny przyjmować od 75 do 250 µg metalu dziennie. Zapotrzebowanie na molibden wzrasta podczas ciąży i karmienia piersią.

Czy niedobór molibdenu jest zjawiskiem, które rzeczywiście zagraża na co dzień? W rzeczywistości nie trudno o zubożenie swojej diety o tej pierwiastek. Zbyt niskie stężenie może wynikać z diety ubogiej w składniki odżywcze i minerały, z odżywiania pozajelitowego oraz z nadmiaru konserwantów w produktach, które się spożywa. Tymczasem niedobór molibdenu to poważne konsekwencje dla organizmu. Należą do niech m.in. bóle głowy, wymioty, choroby skóry, próchnica, zaburzenia libido, nadmierne wypadanie włosów, a take szereg objawów przemęczenia, w tym senność i osłabienie odporności. Niedobór tego pierwiastka może również skutkować obniżoną przyswajalnością żelaza, co prowadzi do anemii.

Nadmiar molibdenu również nie jest obojętny dla zdrowia, jednak przejawia się on innymi symptomami. Bóle i obrzęki stawów, zaburzony metabolizm wapnia i fluoru, zaburzenie przyswajalności żelaza i miedzi, a także pogorszenie stanu kości i zębów to wyniki zbyt wysokiego poziomu molibdenu w organizmie. Ten natomiast może być wynikiem nieodpowiedniej suplementacji. O ile zatem samą dietą nie można przedawkować tego metalu, o tyle bardzo istotne jest, by suplementację przeprowadzać w sposób rozsądny i zgodny z zaleceniami producenta. Przekraczanie dziennej zalecanej dawki może mieć poważne konsekwencje dla zdrowia.