Olejki eteryczne - zastosowanie, właściwości, rodzaje

Olejki eteryczne to nie tylko modny gadżet, który ma zapewniać wyjątkowe zapachy w domu. To przede wszystkim alternatywna terapia zapachami, które są w stanie złagodzić, a nawet zlikwidować wiele dolegliwości. Ból głowy, reumatyzm czy problemy z trawieniem to jedne z wielu problemów, z którymi doskonale radzą sobie olejki eteryczne, które zajmują zasłużone miejsce w medycynie naturalnej. Warto jednak wiedzieć, jak używać olejków eterycznych, aby były skuteczne.

Właściwości olejków eterycznych

Olejki eteryczne pozyskuje się z roślin, jednak nie każda roślina może stać się bazą dla olejku. Obecnie znane jest 2000 gatunków, z których można pozyskać olejek. Większość z nich rośnie w strefie zwrotnikowej. Co jednak najważniejsze, do produkcji olejków można wykorzystywać każdą część rośliny, czyli kwiaty, łodygi, korzenie, nasiona i żywicę. Samo pozyskanie olejku może obywać się na kilka różnych sposobów, spośród których do najpopularniejszych zalicza się destylację z wykorzystaniem pary wodnej, tłoczenie na zimno oraz ekstrakcja alkoholem. Warto przy tym wiedzieć, ze choć olejki mieszają się z alkoholami i tłuszczami to nie rozpuszczają się w wodzie.

Każdy olejek eteryczny to co najmniej kilkadziesiąt różnych związków, w tym alkohole, estry i ketony. Związki te nie są wymieniane przez producentów głównie dlatego, że wiele olejków eterycznych nie jest w wystarczającym stopniu przebadana. Istotne jest jednak, by sięgać po olejki jednoskładnikowe, czyli pochodzące wyłącznie z jednego rodzaju rośliny. Roślinę, z której pozyskano dany olejek, wymienia się na etykiecie.

Same właściwości olejków eterycznych są bardzo zróżnicowane. Tak naprawdę każdy olejek to nieco odmienne właściwości i działani

Rodzaje olejków eterycznych

Trudno mówić o jakiejkolwiek klasyfikacji olejków eterycznych. Część z nich używana jest głównie w kosmetyce. Inne natomiast upodobała sobie medycyny naturalna. Do najbardziej popularnych należą przede wszystkim:

• olejek lawendowy - działa uspokajająco, dlatego będzie idealnym środkiem na zszargane nerwy, jak również sposobem na zaśnięcie i poprawę jakości snu. Do tego łagodzi bóle mięśniowe, menstruacyjne i reumatyczne;
• olejek cytrynowy - wykorzystywany jako środek na trądzik, głównie dzięki właściwościom tonizującym;
• olejek eukaliptusowy - wykorzystywany głównie do inhalacji podczas kataru;
• olejek sosnowy - jak wyżej, stosowany głównie jako terapia przeciwko katarowi. Olejek ten dodatkowo zwiększa odporność;
• olejek cedrowy - polecany w chorobach układu krążenie i układu pokarmowego, które oczyszcza;
• olejek z drzewa herbacianego - o działaniu antybakteryjnym, przeciwwirusowym i przeciwgrzybiczym;
• olejek bazyliowy - odpowiada za poprawę koncentracji, a przy tym pomaga na bezsenność i łagodzi bóle różnego pochodzenia;
• olejek jaśminowy - używany głównie jako afrodyzjak, a także jako odżywka do włosów;
• olejek miętowy - o działaniu przeciwbólowym, a także stosowany podczas dolegliwości gastrycznych i używany do inhalacji.

Powyższa lista oczywiście nie wyczerpuje szerokiego wyboru olejków eterycznych, jednak zawiera te najbardziej popularne, najczęściej używane i zazwyczaj zalecane w przypadku danych dolegliwości.

Zastosowanie olejków eterycznych

Olejki eteryczne znane są już od 3000 r.p.n.e. Były znane i stosowane w Starożytnym Egipcie, Macedonii, Indiach. Ich rozwój nastąpił w średniowieczu. Od tego czasu są jednym ze stałych elementów medycyny naturalnej. Z uwagi na mnogość rodzajów olejków eterycznych, nie wszystkie zostały kompleksowo przebadane, dlatego zapewne nadal istnieją nieodkryte zastosowania niektórych z nich. Obecnie jednak można sporządzić względnie kompleksową listę olejków stosowanych najczęściej w przypadku najpopularniejszych dolegliwości. Należą do nich:

• bóle głowy - olejek miętowy, lawendowy, bazyliowy, geraniowy;
• przeziębienie, w tym katar i kaszel - olejek cyprysowy, eukaliptusowy, miętowy, rozmarynowy, lawendowy, herbaciany;
• bóle mięśni - olejek lawendowy, miętowy, cyprysowy, rozmarynowy;
• bóle reumatycznej - olejek imbirowy, eukaliptusowy, cyprysowy;
• stres - olejek lawendowy, melisowy, różany;
• bezsenność - olejek lawendowy, majerankowy, różany, mandarynkowy;
• zaburzenia trawienia - olejek kminkowy, miętowy, różany, sandałowy;
• zmęczenie - olejek bazyliowy, rozmarynowy.

Olejki eteryczne znalazły zastosowanie nie tylko w medycynie naturalnej. Bardzo często są składnikiem kosmetyków, leków i perfum. Wykorzystywane są niemal wszędzie, a szczególnie w przemyśle kosmetycznym oraz spożywczym. Do celów medycznych stosuje się zaledwie 10% pozyskiwanych olejków.

Olejki eteryczne u dzieci - jak stosować?

Organizm i skóra małego dziecka są znacznie wrażliwsze niż w przypadku osób dorosłych. Nadmiar olejków eterycznych w kontakcie ze skórą mógłby zatem okazać się szkodliwy i niepotrzebnie narazić naskórek malucha na podrażnienia. Z kolei w przypadku przedawkowania drogami oddechowymi, może wywołać drgawki, nudności, zawroty głowy oraz bóle brzucha. Nie oznacza to jednak, że rodzice nie mogą korzystać z wyjątkowych właściwości naturalnych olejków, opiekując się zarówno starszakami, jak i niemowlętami. Należy jednak stosować je z głową, zachowując wszystkie zasady ostrożności. W pierwszej kolejności musimy przekonać się, czy dziecko nie ma uczulenia na olejek, który pragniemy zaaplikować na jego skórę lub wykorzystać podczas aromaterapii. Aby to zrobić wystarczy odrobinę wybranego olejku eterycznego połączyć z kilkoma kroplami zwykłego oleju roślinnego, a następnie nałożyć w niewielkiej ilości na skórę malucha. Przez kolejną dobę obserwujemy dane miejsce pod kątem zaczerwienienia lub innych oznak reakcji alergicznej. Jeśli uczulenie nie pojawi się, możemy bez obaw zastosować wybrany olejek u swojej pociechy. Sprawdzony produkt wykorzystamy nie tylko jako serum, ale również jako dodatek do kąpieli lub inhalacji. Warto jednak ograniczyć ilość olejku do maksymalnie kilku kropli. Istotny jest także wybór olejku eterycznego o naturalnym pochodzeniu. Produkt musi być przeznaczony do kontaktu ze skórą, nie zaś wyłącznie do stosowania w kominkach zapachowych. 

Jak stosować olejki eteryczne

Olejki eteryczne mogą byś stosowane na trzy różne sposoby. Pierwszym z nich jest popularna aromaterapia. Inhalację można przygotować z wykorzystaniem dyfuzora, ale w pewnych sytuacjach wystarczą kominki zapachowe, a nawet skroplenie poduszki czy chusteczki olejkiem eterycznym. To drugie to bardzo wygodne rozwiązanie wielu sytuacjach, bo nie wymaga specjalistycznego sprzętu czy pozostawania cały czas w tym samym miejscu.

Inną metodą wykorzystywania olejków eterycznych jest stosowanie ich miejscowo na skórę. Dzięki temu olejki błyskawicznie wnikają porami do organizmu i dostają się do krwiobiegu. Miejscowemu stosowaniu zazwyczaj towarzyszy masaż np. dłoni, okolic karku czy całego ciała. W przypadku stosowania miejscowego warto wykonać wcześniej test uczuleniowy, ponieważ wiele olejków ma tendencję do podrażniania. Opcjonalnie można olejek rozcieńczyć olejkiem bazowym, np. kokosowym lub oliwą z oliwek w proporcji 1 kropla olejku eterycznego na 6 kropli bazowego.

Najmniej olejków stosuje się doustnie. Każdorazowo zapis o tej metodzie podania musi się znaleźć na opakowaniu. Sam olejek natomiast można zakroplić pod język, rozcieńczyć go dowolnym płynem i wypić, a także można płukać usta wodą z olejkiem.

Dostępne formy stosowania każdorazowo muszą znaleźć się na opakowaniu. Należy się z nimi zapoznać i nimi kierować zanim podejmie się terapię olejkami eterycznymi.