- Poradniki
- 0 komentarzy
- 20018 odwiedzin
O suplementach diety od jakiegoś czasu słyszy się coraz częściej. W mediach reklamowe są jako lekarstwo na wszystko, w tym na choroby i "zmęczony" wygląd. Suplementy diety na odchudzanie, naturalne suplementy diety czy suplementy diety dla mężczyzn, co reklama, to kolejny pomysł. Coraz więcej osób sięga zatem po tabletki-cud, oczekując natychmiastowych i oczywiście spektakularnych efektów. Czym jednak w rzeczywistości są suplementy i czy na pewno można przyjmować je bez konsultacji z lekarzem? Przede wszystkim jednak czy aby na pewno warto je stosować?
Czym jest suplement diety?
Prawo bardzo jasno i wyraźnie rozgranicza leki i suplementy. Te drugie, zgodnie z ustawą o bezpieczeństwie żywności i żywienia z 25 sierpnia 2006 roku, są produktem, który składa się z substancji odżywczych. Traktowany jest jako uzupełnienie normalnej żywności. Za suplement diety uważa się tym samym skoncentrowane źródło witamin, minerałów i innych substancji. Prawo reguluje również sposób jego obrotu, mianowicie formę umożliwiającą dawkowanie (tabletki, kapsułki, proszek, a także płyn). Suplement diety tym samym jest ogromnym źródłem składników odżywczych niezbędnych organizmowi do prawidłowego funkcjonowania.
Suplementy diety mogą zawierać witaminy, minerały, makro- i mikroelementy, a także tłuszczy, enzymy czy ekstrakty roślinne. Ogólnie rzecz ujmując, mogą zawierać wszystko to, co uzupełnia dietę w substancje, których brakuje organizmowi do prawidłowego funkcjonowania. Prawo unijne określa nie tylko zestaw składników i dawek, jakie można stosować w suplementach diety sprzedawanych bez recepty, ale też wskazuje jaka postać i forma może zostać zastosowana. Z tego powodu niektóre preparaty, chociaż mają podobny skład, traktowane są jako suplementy, a inne uznawane są już za leki.
Zadania suplementów diety
Suplementy diety przyjmuje się nie bez przyczyny. Każdy, kto po nie sięga, oczekuje określonych efektów, które obiecują producenci. Najogólniej zadania, jakie ma spełniać suplement diety, można podzielić na:
- kosmetyczne - poprawienie wyglądu zewnętrznego. Zazwyczaj dotyczy poprawy wyglądu włosów, skóry i paznokci. Dostarcza witaminy i minerały, które odmładzają oraz wpływają na ogólną promienność cery, a także zapobiegają wypadaniu włosów czy łamaniu się paznokci;
- profilaktyczne - dotyczy suplementów stosowanych szczególnie w okresie jesienno-zimowym, gdy naturalna odporność zostaje osłabiona. Ich zadaniem jest przede wszystkim profilaktyczne zapobieganie skutkom ewentualnych niedoborów. Dotyczy również suplementów stosowanych przed ewentualną terapią lekami, które mogą wpływać na gorsze wchłanianie określonych witamin czy minerałów, jako profilaktyka przed ich niedoborem;
- lecznicze - leczenie skutków już istniejących niedoborów. Bardzo często stosowane pomocniczo w terapii innymi lekami jako uzupełnienie diety i ogólne wzmocnienie organizmu. Suplementy w tym celu często służą np. odbudowaniu flory bakteryjnej czy regeneracji wątroby lub innych organów. Ich głównym zadaniem jest wsparcie we właściwym leczeniu.
Należy jednak pamiętać, że niezależnie od zadania, jakie ma pełnić suplement diety, jest on tylko środkiem dodatkowym. Nie powinno się na nim opierać całego leczenia czy też oczekiwać natychmiastowych, spektakularnych efektów kosmetycznych. Zdrowa dieta oraz aktywność fizyczna są równie ważne w utrzymaniu dobrego stanu organizmu.
Suplementy diety kiedy stosować?
Zadaniem suplementów diety jest dostarczenie naszemu organizmowi skoncentrowanych dawek składników odżywczych oraz innych substancji o działaniu fizjologicznym, czyli witamin, minerałów aminokwasów, kwasów tłuszczowych, enzymów, błonnika itd. Powinny zatem sięgać po nie przede wszystkim osoby, które nie są w stanie zapewnić odpowiedniej podaży tych składników w codziennym jadłospisie. Najczęściej suplementami diety zainteresowani są zapracowani, osłabieni, przemęczeni i zestresowani. Niedobory w codziennej diecie nie muszą jednak być wyłącznie skutkiem braku czasu czy zwiększonego zapotrzebowania organizmu na konkretne składniki (na przykład w okresie ciąży czy karmienia piersią). Suplementy są potrzebne przy zaburzeniach przewodu pokarmowego, które wiążą się z nieprawidłowym przyswajaniem składników pokarmowych, a także przy zaburzeniach łaknienia. Preparaty tego typu mogą również wzmacniać organizm w czasie wzmożonego wysiłku - fizycznego i psychicznego - oraz pomagać w zwalczeniu choroby czy poprawie naturalnej odporności. Poza tym suplementy wskazane są dla osób, które stosują diety eliminacyjne, nie lubią i nie spożywają ryb, nie stronią od używek takich jak alkohol czy papierosy, zastępują domowe posiłki jedzeniem typu fast food, mogą dostrzec wyraźny niedobór określonych składników w oparciu o wygląd swoich włosów i paznokci. Przyjmuje się również, że preparaty tego typu są pomocne osobom walczącym z nadwagą, kobietom przed menopauzą i wszystkim, którzy łatwo łapią infekcje.
Naturalne suplementy diety kontra ich syntetyczne odpowiedniki
Wbrew pozorom o naturalne suplementy diety nie tak łatwo. Dopiero od stosunkowo niedawna naturalne suplementy zdają się powoli wypierać ich syntetyczne odpowiedniki. W sklepach ze zdrową żywnością czy też aptekach oraz częściej można jednak spotkać sproszkowane rośliny w ich naturalnej postaci, które zawierają duże ilości składników odżywczych, jednak w znacznie lepiej przyswajalnej postaci niż ma to miejsce w przypadku syntetycznych suplementów. Tak stosowane suplementy diety mogą stanowić dobre uzupełnienie codziennej diety, w której brakuje niektórych składników odżywczych.
Naturalne suplementy również można przedawkować, jednak ryzyko jest mniejsze niż w przypadku gotowych preparatów. Wprawdzie w tych drugich skład jest tak dostosowany, by uwzględniał dzienne zapotrzebowanie, jednak nie bierze pod uwagę diety, która dla każdego człowieka może być zupełnie inna. W przypadku naturalnych suplementów natomiast dawkowanie również jest uzależnione od wskazań na opakowaniu, jednak zawarte w nich ilości witamin i minerałów lepiej korespondują z tym, co dostarcza się z dietą. Jako takie są tym samym lepszym uzupełnieniem diety.
Przyjmowanie suplementów diety może być jedynym sposobem na szybkie uzupełnienie braków określonych witamin czy minerałów w diecie, jednak należy wziąć pod uwagę zagrożenie, jakim mogą być dla osób przewlekle chorych. Przede wszystkim natomiast nie należy przekraczać zalecanych dziennych dawek, co spowodowałoby zagrożenie dla zdrowia.
