W trosce o piękną cerę - jak skutecznie zwalczyć wągry?

Niedoskonałości skóry twarzy to powszechnie występujący problem i jeśli wierzyć badaniom, w pewnym momencie życia boryka się z nim praktycznie każdy. Zmiany mają tendencję do nawracania, by ich eliminacja była więc naprawdę skuteczna, warto poznać przyczyny i zrozumieć proces powstawania zaskórników. Jak radzić sobie z najczęściej występującymi niedoskonałościami skóry? Dowiedz się wszystkiego o wągrach. 

Wągry - co to właściwie jest?

Wągry lub czarne kropki - czyli zaskórniki to martwe komórki i zaschnięty łój, które gromadzą się przy powierzchni skóry. Jeśli występuje licznie i w skupiskach to z dużym prawdopodobieństwem można mówić o tzw. trądziku zaskórnikowym (Acne comedonica) - to na szczęście jedna z łagodniejszych odmian tej dermatozy. Jak pokazują badania - chociaż problem dotyczy najczęściej osób przed 30. rokiem życia, tak naprawdę może pojawić się w każdym momencie. 

Wągry - przyczyny powstawania

Eksperci przyjmują, że zaskórniki to problem polietiologiczny, co oznacza że ma wiele różnych przyczyn - wewnętrznych i zewnętrznych. Wśród głównych wskazuje się czynniki o charakterze genetycznym, zaburzenia gospodarki hormonalnej, choroby układu nerwowego, niehigieniczny tryb życia, nieodpowiednią dietę i pielęgnację skóry czy silny, długotrwały stres.

Rogowacenie mieszków włosowych i nadprodukcja łoju mogą być także spowodowane zażywaniem niektórych leków (szczególnie długotrwale). Czynniki wywołujące zaskórniki występują łącznie i oddziałują na siebie, dlatego wykluczenie przyczyny jest zazwyczaj trudne. 

Wągry - jak powstają?

Sam proces powstawania zmian jest dobrze znany - rogowaciejące komórki i sebum doprowadzają do zwężenia kanału łojowego i w konsekwencji zamknięcia ujścia mieszka włosowego. Prowadzi to do powstania prawie niewidocznych mikrozaskórników - są one prekursorem zmian niezapalnych, ale w wielu przypadkach ulegają przekształceniu w uciążliwe wągry. 

Wągry - rodzaje

Ze względu na charakterystykę zmian skórnych, wągry można podzielić na dwa podstawowe rodzaje. 

Zaskórniki otwarte charakteryzują się ciemnym zabarwieniem. Zmiana powstaje kiedy nagromadzony łój wydalany jest na zewnątrz. Czarna kropka świadczy o tym, że ujścia mieszków włosowych są drożne - pojawia się, kiedy zawartość gruczołu utlenia się w kontakcie z powietrzem.  

Zaskórniki zamknięte to nieco trudniejsza sprawa - to właśnie z nich powstają najczęściej krosty, grudki i bolesne cysty podskórne, ponieważ ujście gruczołu łojowego jest całkowicie zablokowane. Występują pod postacią białych (lub czasem żółtawych) drobnych punktów i w odróżnieniu od zaskórników zamkniętych nie stykają się z powierzchnią skóry.  

Czarne kropki na twarzy

Chociaż wągry teoretycznie powstają wszędzie tam, gdzie znajdują się ujścia gruczołów łojowych, najczęściej pojawiają się - niestety - na twarzy. Występują szczególnie w miejscach, które produkują dużą ilość łoju - w strefie T, czyli w okolicach czoła, nosa i brody, tworząc nieestetyczne skupiska. 

Codzienna pielęgnacja, która powinna być ukierunkowana na potrzeby skóry, często szkodzi i pogłębia problem. Warto sprawdzać składy kosmetyków i zrezygnować z olei roślinnych, silikonów i alkoholu. Szczególnie szkodliwe są węglowodory, kwasy tłuszczowe i glikole, które spowalniają procesy złuszczania, zaburzają procesy rogowacenia i zatykają pory. Lepiej zdecydować się na dedykowane produkty z ekstraktami roślinnymi - z rumianku, nagietka, tymianku lub kory brzozowej.

Wągry na nosie

Wągry na nosie kojarzone są najczęściej jako czarne kropki, zlokalizowane pojedynczo lub w grupach. Choć może się wydawać, że najlepszym sposobem jest natychmiastowe usunięcie zaskórników, lepiej zrezygnować z tego rozwiązania. Manualne oczyszczanie skóry może być wykonane tylko w profesjonalnym gabinecie kosmetycznym. W domowych warunkach kończy się najczęściej uszkodzeniem skóry lub powstaniem bolesnych stanów zapalnych. 

Wągry - jak się ich pozbyć, jak leczyć?

W przypadku wągrów sprawa jest jasna - łatwiej zapobiegać, niż leczyć. Zaskórniki są widoczne, a to już wystarczający powód, by się ich pozbyć. Ważniejsze jednak, że mogą przekształcić się w dużo poważniejszy trądzik.  

Terapia w leczeniu zaskórników ukierunkowana jest przede wszystkim na zmniejszenie wydzielania sebum, redukcję zrogowaciałej warstwy naskórka, przeciwdziałanie namnażaniu się bakterii i przywrócenie odpowiedniego pH skóry. 

Decydując się na walkę z wągrami, trzeba uzbroić się w cierpliwość. Chociaż problem można powierzyć specjalistom, podobne efekty można osiągnąć w domu.  

Domowe sposoby na zaskórniki

Walkę z wągrami warto zacząć od zmiany nawyków żywieniowych. Chociaż odpowiednia dieta nie rozwiąże problemów z zaskórnikami, jest elementem kompleksowego działania i z pewnością ułatwi eliminację zmian skórnych. Warto ograniczyć cukry proste i tłuszcze oraz zwrócić uwagę na witaminy. Które z nich mają największe znaczenie? 

• Witamina B6 (pirydoksyna) - zmniejsza łojotok skóry

• Witamina B2 (ryboflawina) - reguluje pracę gruczołów łojowych

• Witamina B3 (znana też jako PP) - działa przeciwzapalnie 

Nie bez znaczenia pozostaje też odpowiednia pielęgnacja skóry. 

Odpowiednie pielęgnacja - czyli jaka?

Cera skłonna do powstawania zaskórników potrzebuje regularnego oczyszczania - rano i wieczorem, przy użyciu delikatnego żelu, emulsji lub pianki. Punktem obowiązkowym jest także tonizacja - zabieg przywraca odpowiedni poziom pH,  a więc zmniejsza wydzielanie sebum. Kremy powinny być delikatne, lekkie ale i odżywcze - trzeba pamiętać, że skóra z niedoskonałościami potrzebuje dobrego nawilżenia, a nie natłuszczenia. 

Co jeszcze?

Kwasy AHA i BHA

Kwasy AHA oraz BHA to znane eksfolianty, które są szeroko stosowane w kosmetyce - w profesjonalnych salonach i gabinetach, a (w mniejszych stężeniach) także i w domu. To główne składniki aktywne popularnych peelingów chemicznych.

Wiele osób obawia się kwasów - zupełnie niepotrzebnie - sa łatwe w użyciu i skuteczne. Który kwas wybrać na początek?

Kwasy AHA na zaskórniki... i nie tylko

Kwasy AHA (Alpha Hydroxy Acids lub tez alfa-hydrokwasy) wykazują szerokie spektrum działania, głównie na poziomie warstwy rogowej naskórka - nie przenikają głębiej. Poznajmy najważniejsze alfa-hydrokwasy:

• kwas glikolowy - doskonale złuszcza skórę i regeneruje komórki, ma działanie seboregulujące, może jednak podrażniać wrażliwą cerę

• kwas migdałowy - wykazuje właściwości antybakteryjne, keratoregulujące, normalizuje wydzielanie sebum. Złuszcza silniej niż kwas glikolowy, ale penetruje naskórek w znacznie mniejszym stopniu

• kwas mlekowy - złuszcza i nawilża skórę, a także redukuje zmiany trądzikowe. Słabsze roztwory (do 5%) działają wyłącznie na powierzchni naskórka, wyższe stężenia (ok. 12%) docierają nieco głębiej i dodatkowo spłycają zmarszczki

• kwas cytrynowy - reguluje wydzielanie pH, tonizuje, rozjaśnia przebarwienia

Prócz wyżej wymienionych do kwasów AHA należą jeszcze kwas winowy i jabłkowy, nie mają jednak istotnego znaczenia w kosmetyce i są stosowane zdecydowanie rzadziej. 

Kwas BHA, czyli kwas salicylowy

Jedynym przedstawicielem kwasów BHA (Beta Hydroxy Acids lub beta-hydrokwasy) w kosmetyce jest kwas salicylowy. Posiada właściwości bakteriostatyczne i antyseptyczne, wnika w warstwę rogową naskórka i wspomaga proces złuszczania. Doskonale radzi sobie także z istniejącymi zmianami zapalnymi. Jak pokazują badania kwas salicylowy skutecznie zmniejsza wielkość i ilość zaskórników. Wykazuje działanie drażniące, jest jednak bezpieczny - przy czym należy przestrzegać zalecanych stężeń (ok. 2%). 

Maseczki i glinki

Przed zastosowaniem odpowiedniej maseczki warto zadbać o dokładne oczyszczenie twarzy. Z pewnością sprawdzi się tutaj peeling. Enzymatyczny czy mechaniczny, który wybrać?

• peeling enzymatyczny - usuwa martwy naskórek i odblokowuje ujścia gruczołów łojowych. Nie podrażnia skóry, sprawdzi się więc w przypadku zaskórników, które występują jednocześnie ze stanami zapalnymi w przebiegu trądziku

• peeling mechaniczny - mniej popularny, wykonany nieumiejętnie może podrażnić skórę. Skutecznie zwalcza zaskórniki, nie powinien być jednak stosowany w przypadku zaognionych zmian zapalnych

Wśród najlepszych maseczek na wągry można wyróżnić rozwiązanie typu peel-off - doskonale usuwa nadmiar łoju i obumarłe komórki, a także oczyszcza i zwęża pory. Maseczka wykazuje dużą skuteczność w przypadku zaskórników otwartych.

I oczywiście, są jeszcze glinki. 

Glinki na wągry

Glinka kosmetyczna to minerał naturalny, który znajduje szerokie zastosowanie w pielęgnacji skóry. Produkt doskonale oczyszcza i regeneruje. Odpowiednio dobrany rodzaj (tak do problemu, jak i typu cery) może przynieść spektakularne efekty:

• glinka zielona - wykazuje właściwości oczyszczające, seboregulujące i antyseptyczne. Doskonale ściąga, ale i regeneruje. Przeznaczona do cery tłustej, mieszanej i trądzikowej. Nie powinna być stosowana w przypadku skóry suchej i delikatnej

• glinka czerwona - reguluje wydzielanie sebum, usuwa zanieczyszczenia i obkurcza naczynka krwionośne. Jest znacznie delikatniejsza niż glinka zielona, sprawdzi się w przypadku cery tłustej, mieszanej, wrażliwej i naczyniowej 

• glinka żółta - doskonale oczyszcza i regeneruje skórę twarzy, ogranicza wydzielanie sebum i reguluje pH. Polecana szczególnie do cery tłustej, mieszanej, trądzikowej i dojrzałej

• glinka biała - wykazuje działanie ściągające, a jednocześnie odżywia i regeneruje. Jest bardzo łagodna, to idealne rozwiązanie dla cery suchej, delikatnej i wrażliwej

• glinka błękitna - pochłania nadmiar sebum, usuwa zanieczyszczenia, odżywia tkanki i wspomaga regenerację. Wnika w głębsze warstwy skóry, zalecana do cery mieszanej, tłustej, trądzikowej i łojotokowej

Węgiel aktywny

Węgiel aktywny to prawdziwe remedium na wągry. Głęboko oczyszcza skórę twarzy, działa antyseptycznie i bakteriobójczo, reguluje wydzielanie sebum i usuwa zanieczyszczenia. Dodatkowo, jest łatwo dostępny. Stosowany przede wszystkim w formie maseczki, którą można przygotować na dwa sposoby. 

• maseczka peel-off: 3 kapsułki/tabletki węgla aktywnego (kapsułki należy otworzyć i wysypać zawartość, tabletki rozgnieść na proszek) + 1 łyżka żelatyny rozpuszczona w gorącej wodzie + 2 łyżki wody

Całość należy dokładnie wymieszać aż do uzyskania jednolitej, zwartej konsystencji i nałożyć na twarz. Po ok. 30 minutach maseczkę można delikatnie zdjąć. Stosować nie częściej raz w tygodniu.

• maseczka tradycyjna: 4 kapsułki/tabletki węgla aktywnego + ok. 3 łyżki wody (lub jogurtu naturalnego) 

Składniki należy połączyć i wymieszać, a następnie nałożyć na oczyszczoną skórę twarzy. Po upływie 40 minut maseczkę można zmyć ciepłą wodą. Maska powinna być stosowana raz w tygodniu. 

Węgiel aktywny sprawdzi się w przypadku każdego typu cery, może jednak podrażnić skórę suchą i wrażliwą.

Zaskórniki to bardzo powszechny problem. Na szczęście istnieje wiele bezpiecznych i skutecznych rozwiązań, które stanowią doskonałą alternatywę dla profesjonalnych zabiegów w salonach kosmetycznych. Prócz stosowania dedykowanych produktów, warto pamiętać o konsekwencji, kompleksowym działaniu i cierpliwości - tylko tyle, by cieszyć się piękną cerą bez zaskórników...na długo.