Witamina C - działanie, gdzie występuje, przeciwwskazania

Witamina C, czyli kwas askorbinowy, to nieodłączny element każdej diety. W przeciwieństwie do wielu zwierząt, ludzkie ciało nie jest w stanie samodzielnie wytworzyć tej drogocennej substancji, dlatego musi być ona dostarczana za pomocą pokarmu lub suplementów diety. Choć najczęściej spożywamy ją w trakcie przeziębienia, mało kto zdaje sobie sprawę z jej pozostałych, prozdrowotnych właściwości. A jest ich wiele.

Witamina C — za co odpowiada?

Kwas askorbinowy wywiera ogromny wpływ na organizm, a jego niedobory dają się we znaki. Jego obecność jest niezbędna do syntezy kolagenu, odpowiedzialnego za prawidłowy stan tkanki łącznej. To jemu zawdzięczamy elastyczność i sprężystość skóry, chrząstek oraz mięśni. Dba o narząd ruchu, zapewniając nam sprawność przez długie lata.

Witamina C wywiera wpływ na neuroprzekaźniki, będąc tym samym swoistym stabilizatorem psychiki. Z tego względu jej suplementację zaleca się osobom zmagającym się z wahaniami nastrojów, przygnębieniem czy nawet stanami depresyjnymi. Pozwala ukoić umysł i znacząco polepszyć samopoczucie.

Niektóre substancje, takie jak żelazo, do prawidłowej pracy wymagają obecności witaminy C. To ona odpowiada za jego prawidłowe przyswojenie i zwiększa efektywność stosowanych suplementów diety. Jest także aktywatorem 8 enzymów, zaangażowanych m.in. w syntezę adrenaliny czy karnityny.

Witamina C — jaki ma wpływ na organizm?

Witamina C jest substancją doskonale znaną przez medycynę. Gdy dopada nas przeziębienie, często jest ona pierwszym, o czym myślimy. Oddziałuje na system immunologiczny, zwiększając odporność i minimalizując szansę na infekcję. Z tego względu jej odpowiedni poziom jest szczególnie ważny w okresach jesiennych i zimowych, kiedy to ryzyko zarażenia znacząco wzrasta.

Jeśli pierwsze objawy już się pojawią, witamina C również może przynieść ulgę. Poprzez stymulację układu odpornościowego pomaga zwalczyć chorobę i skraca czas jej trwania. Zwiększenie aktywności białych krwinek oraz interferonu chroni przez kolejnymi przeziębieniami, pozwalając nam cieszyć się zdrowiem.

Nie są to jednak jedyne efekty, których możemy spodziewać się po tej substancji. Na co wpływa witamina C?

• spowolnienie starzenia — witamina C to jeden z najsilniejszych i najlepiej działających antyoksydantów. Minimalizuje negatywny wpływ wolnych rodników na organizm, dzięki czemu skóra staje się sprężysta i wypełniona, a powstawanie zmarszczek jest znacznie ograniczone. Z dobroczynnych właściwości witaminy C korzystają również narządy wewnętrzne, które są odporniejsze na choroby.
• zachowanie zdrowia stomatologicznego — substancja zapewnia ochronę przed próchnicą, a także wzmacnia dziąsła oraz zęby
• przyspieszenie gojenia się ran — witamina C usprawnia naprawy naskórka, dlatego jej suplementacja może okazać się pomocna przy rozcięciach i uszkodzeniach skóry
• ochrona przed promieniowaniem UV — stanowi swoistą barierę przed szkodliwymi skutkami promieni słonecznych, opóźniając starzenie się skóry i zabezpieczając ją przed chorobami

Z czym najlepiej przyswaja się witamina C?

Na przyswajalność witaminy C wpływa jej biodostępność. Termin ten oznacza, jaka część substancji wnika do krążenia ogólnego i jak szybko zachodzi ten proces. Wchłanialność witaminy zależy przede wszystkim od formy, w jakiej ją przyjmujemy. Za jeden z najwyższych wskaźników uważa się witaminę C w postaci askorbinianów mineralnych. Będą to przede wszystkim askorbinian sodu oraz askorbinian wapnia.

Witamina C — która najlepsza?

Choć dostarczanie substancji powinno odbywać się poprzez zróżnicowane posiłki, nie każdy jadłospis pokrywa dzienne zapotrzebowanie. Potrzebne dawki mogą także wzrastać na skutek choroby lub osłabienia. Wówczas dobrze jest pomyśleć o dodatkowej suplementacji, która uzupełni niedobory. Jaka witamina C okaże się trafionym wyborem? 

Odpowiedź na to pytanie będzie zależeć przede wszystkim od danej osoby i jej predyspozycji. Skuteczność witaminy C jest determinowana głównie przez jej przyswajalność, dlatego warto sięgnąć po substancję w formie askorbinianów. Ponadto są one delikatniejsze dla żołądka, dzięki czemu świetnie sprawdzają się u ludzi zmagających się z problemami żołądkowo-jelitowymi. 

Popularnością cieszy się także witamina C liposomalna. Jej otoczka może zwiększyć wchłanialność nawet o kilka procent, w związku z czym stała się jednym z częstszych wyborów konsumentów. 

Niedobór witaminy C — objawy

Objawy niedoboru witaminy C są zauważalne stosunkowo szybko i nigdy nie powinny być ignorowane. Choć początkowe dolegliwości mogą wydawać się niegroźne, to utrzymywanie niskiego poziomu substancji przez długi czas znacząco obniża komfort życia. Pierwsze oznaki pojawiają się już po ok. miesiącu przyjmowania zbyt małej dawki witaminy. Jakie są objawy niedoboru witaminy C?

• osłabienie tkanek wskutek zmniejszonej syntezy kolagenu
• zwolnione gojenie się ran
• nadmierne rogowacenie naskórka
• bóle mięśni i stawów
• osłabienie
• brak apetytu
• pogorszenie nastroju, stany depresyjne
• szkorbut

Dlaczego warto brać witaminę C?

Suplementy z witaminą C to popularne rozwiązanie dla osób, których jadłospis nie pokrywa dziennego zapotrzebowania na tą cenną substancję. Sięgają po nią także ci, którzy pragną zachować świeży i młody wygląd przez długie lata, dlatego korzystają z jej antyoksydacyjnych właściwości. Niedobory witaminy C mogą powstać w wyniku stosowanych używek, takich jak papierosy, jak i również poprzez częste picie kawy i herbaty. By uniknąć braków, możemy sięgnąć po witaminę C w formie preparatu, który zadba o nasze samopoczucie i prawidłową pracę organizmu. 

Witamina C — gdzie występuje?

Przyjmowanie witaminy C powinno odbywać się poprzez zbilansowaną i zróżnicowaną dietę. Substancja pochodząca z pożywienia charakteryzuje się wysoką przyswajalnością, dzięki czemu nie musimy martwić się o jej działanie. Skąd brać witaminę C?

• owoce dzikiej róży
• czarne porzeczki
• kiwi
• truskawki
• porzeczki czerwone
• kapusta kiszona
• czerwona papryka
• brokuły

Należy jednak pamiętać, iż warzywa oraz owoce tracą wiele właściwości poprzez obróbkę termiczną. By zatrzymać jak najwięcej witamin i minerałów w produkcie, warto skorzystać np. z gotowania na parze. 

Zastosowanie witaminy C w kosmetyce

Wykorzystanie witaminy C w medycynie nikogo nie dziwi, gdyż ta podstawowa substancja była stosowana w leczeniu wielu przypadłości już od dawnych lat. Coraz częściej spotykamy się jednak z zastosowaniem jej w sektorze kosmetyki. Swoją popularność zawdzięcza przede wszystkim antyoksydacyjnym właściwościom, których pragnie każda kobieta. 

Witamina C do twarzy

Serum z witaminą C to jeden z tym elementów, których nie powinno zabraknąć w kosmetyczce kobiety dojrzałej. To swoisty przeciwutleniacz, który neutralizuje wpływ wolnych rodników na komórki. Zapobiega ich uszkodzeniom i przedwczesnemu obumieraniu, dzięki czemu możemy cieszyć się młodym wyglądem przez wiele lat.

Witamina C do twarzy może być stosowana także w formie kremu. Nawilżająca formuła wzbogacona o cenną substancję przywraca sprężystość i elastyczność, regenerując cerę od wewnątrz. Regularne używanie produktów z witaminą C widocznie opóźnia pojawienie się oznak starzenia — zmarszczki stają się wypełnione, a tworzenie nowych ubytków jest znacznie ograniczone. 

Kto powinien przyjmować witaminę C?

Witamina C u dzieci

O witaminie C dla dzieci powinniśmy pomyśleć zwłaszcza w okresie zimowym i jesiennych. Podwyższone dawki substancji zwiększą odporność naszej pociechy, minimalizując ryzyko infekcji. Dlaczego warto podawać witaminę C podopiecznym? Najmłodsi są znani ze swoich wymagań kulinarnych, dlatego często odmawiają spożywania zdrowych posiłków, które są bogate w tę substancję. Wówczas — by uniknąć braków — suplementacja może okazać się niezbędna. 

Witamina C u niemowląt

Niemowlęta są szczególnie narażone na niedobór witaminy C. By zadbać o ich prawidłowy rozwój, dobrze jest rozważyć suplementację w takiej formie, aby była ona jednocześnie efektywna i przyjemna dla obu stron. Z pewnością nie powinniśmy sięgać po tabletki. W przypadku maluchów najlepiej sprawdzi się witamina C w kroplach, które należy stosować zgodnie z zaleceniami producenta lub farmaceuty.  

Witamina C w ciąży

Ciąża oraz karmienie piersią znacząco podnoszą zapotrzebowanie na witaminę C. Niedobory mogą wpłynąć na rozwój dziecka, zaburzając go i powodując komplikacje zdrowotne w przyszłości. Jeśli dieta nie zapewnia odpowiedniej dawki substancji, konieczne może okazać się stosowanie suplementów z witaminą C.

Witamina C — jak stosować?

Witamina C w proszku

Kwas l-askorbinowy w sypkiej formie to najczystsza wersja witaminy C. Prosty sposób przyjmowania sprawia, że suplement dobrze sprawdza się u dzieci oraz osób starszych, które nie przepadają za połykaniem tabletek. Nie bez znaczenia pozostaje także przyswajalność. Witamina C w proszku szybko się wchłania, dzięki czemu jej działanie jest zauważalne już po kilku zastosowaniach.

Witamina C w kroplach

To najłatwiejszy sposób podawania substancji niemowlakom oraz małym dzieciom. Witamina C w kroplach może być dodana do ulubionego pokarmu lub napoju, przez co stosowanie jej u maluchów przestaje być problemem. 

Witamina C — dawkowanie. Ile powinna wynosić optymalna dawka?

Ile dziennie witaminy C należy przyjąć, by pokryć zapotrzebowanie? Szacuje się, że dawka dla przeciętnego mężczyzny wynosi 90 mg/dobę, zaś dla kobiety — 75 mg/dobę. Wymagane ilości rosną podczas stosowania niektórych używek, takich jak papierosy. Palacze powinni spożywać ok. 35 mg/dobę więcej niż zwykła, niepaląca osoba. Kobiety w ciąży i w trakcie karmienia piersią również powinny pomyśleć o suplementacji witaminy C, gdyż ich dzienne zapotrzebowanie może wzrosnąć nawet o 40 mg. 

Podczas stosowania witaminy C w tabletkach, proszku czy kroplach nie należy przekraczać maksymalnej, dziennej dawki. Często zdarza się, że sugerowane ilości okazują się zbyt niskie, by mogły przynieść pożądane efekty. Obserwujemy to w szczególności w czasie przeziębienia, gdy nasz organizm potrzebuje wzmocnionej odporności. Aby używanie witaminy C było bezpieczne, zaleca się przyjmowanie maksymalnie 1000 mg/dobę.