Brokuły i kiełki są polecane jako jedne z najbardziej wartościowych warzyw, które mogą wzbogacić każdy posiłek, a przy tym nie powodują wzrostu wagi. Można spożywać je niemal w dowolnych ilościach z korzyścią dla zdrowia i wagi. Jednakże brokuły i kiełki mają również inną cenna właściwość, mianowicie mogą uchronić organizm przed powstawaniem mutacji. Tym samym mogą wspierać ochronę przed nowotworami. Za tą właściwość warzyw odpowiada związek znany jako sulforafan.
Sulforafan to izotiocyjanian, który występuje w niektórych warzywach kapustnych, przy czym bez wątpienia największe stężenie tego związku występuje w kiełkach i brokułach. W tych pierwszych istotny jest jednak czas kiełkowania, ponieważ sulforafan w wysokim stężeniu obecny jest zaledwie do kilku dni po kiełkowaniu. Wraz z upływem czasu jego ilość drastycznie maleje. Związek ten powstaje z glukozynolanu, a dokładniej - glukorafaniny ulegającej reakcji hydrolizy dzięki katalizatorowi, jakim jest mirozynazyl. Ten enzym jest z kolei uwalniany podczas rozdrabniania tkanki roślinnej, jednak ulega denaturacji w trakcie gotowania. Z tego powodu powstawanie aktywnego sulforafanu jest znacznie ograniczone. Wprawdzie możliwe jest wytworzenie tego związku na ostatnim odcinku układu pokarmowego, jednak powstały przy udziale bakterii jelitowych ma znacznie mniejszą biodostępność. Z tego powodu brokuły najlepiej spożywać surowe lub ugotowane na parze.
Sulforafan jest składnikiem warzyw z rodziny kapustnych, a dokładniej tych, które należą do rodziny roślin krzyżowych. Jakie warzywa można do niej zaliczyć? Z pewnością brokuły i kiełki, które zostały już wcześniej wspomniane, a także brukselkę, kalafior, rzodkiewkę i kapustę. Są to zatem składniki, które bardzo łatwo włączyć do codziennej diety. Nie bez znaczenia jest fakt, że te same warzywa stanowią cenne źródło m.in. błonnika, wielu minerałów i witamin oraz polifenoli.
Sulforafan jest znany przede wszystkim jako naturalny związek chroniący przed zmianami nowotworowymi. Zawdzięcza to swojej zdolności do powstrzymywania wszelkich zmian mutacyjnych, w tym tych, które powodują powstawanie komórek nowotworowych w różnych częściach organizmu. Jest to tym samym bardzo wszechstronny związek z punktu widzenia profilaktyki nowotworowej. Jednakże na tym nie kończą się zdrowotne właściwości sulforafanu. Związek ten zwalcza również stany zapalne i stres oksydacyjny.
Przyjmowanie sulforafanu zwiększa poziomu glutationu, który jest niewielkim peptydem wchodzącym w skład pierwszej linii obrony przed wolnymi rodnikami. Te natomiast są bardzo reaktywnymi cząsteczkami odpowiedzialnymi m.in. za uszkadzanie struktur komórkowych. Co więcej, związek ten aktywuje enzymy należące do drugiej fazy, czyli tzw. antyokdysacyjne. Tym samym to nie sam związek wchodzi w reakcje z oksydantami, ale aktywuje wewnętrzne antyoksydanty i mobilizuje je do zwiększonego wysiłku. To z kolei umożliwia długotrwale podtrzymanie działania. Sulforafan jest w stanie także przeciwdziałać szkodliwemu działaniu wolnych rodników, ponieważ aktywuje proteinę Nrt2. Ona bowiem chroni komórki i tkanki dzięki stymulowaniu enzymów detoksykujących organizm. To natomiast prowadzi do redukcji wolnych rodników aż do 74%. Sulforafan to również silny bloker HDAC, zwiększającej ekspresję genów. Przede wszystkim jednak sulforafan jest jednym z najbardziej efektywnych związków chroniących przed rakiem i niszczącym komórki nowotworowe. Jeśli nie jest najskuteczniejszy ze wszystkich znanych dotychczas substancji antynowotworowych.
Znacznie mniej znaną właściwością sulforafanu jest jego wpływ ba bakterię odpowiedzialną za wrzody żołądka - Helicobacter pylori. Uważa się, że te mikroorganizmy są bezpośrednio związane z powstawaniem nowotworów żołądka, co tłumaczyłoby w tej sytuacji działanie antybakteryjne związku. Co więcej, sulforafan wykazuje działanie likwidujące również wobec szczepów odpornych na antybiotyki.
Uważa się, że zdrowa dieta powinna w zupełności wystarczyć, aby dostarczyć sulforafan, jednak prawda przedstawia się nieco inaczej. Przede wszystkim w codziennej diecie nieczęsto występują warzywa zawierające największą ilość tego związku. Nie bez znaczenia jest również fakt, że jednak poddawane są niemal zawsze obróbce cieplnej, przez co niemal cały związek zostaje wytracony. Z tego powodu suplementacja diety jest bardzo dobrym rozwiązaniem. Przede wszystkim pozwala na uniknięcie utraty związku w wyniku obróbki cieplej. Po drugie, likwiduje problem związany z brakiem akceptacji mimo wszystko specyficznemu smaku roślin zawierających sulforafan. Po trzecie, umożliwia dostarczenie organizmowi terapeutycznych wręcz dawek związku. Za taką można uznać 400 mcg dzienne. Wprawdzie w przypadku zdrowych osób bez historii nowotworowych w rodzinie niewielka ilość sulforafanu wystarczy, jednak w sytuacji, gdy zdarzały się incydenty nowotworowe w rodzinie, zwiększenie dawki jest jak najbardziej uzasadnione i zalecane.
Komentarze (1)
Nowy komentarz