Witamina D3 - działanie, niedobór, występowanie

Witamina D jest niezwykle istotnym makroelementem w naszym organizmie, bowiem reguluje ona gospodarkę wapniowo-fosforanową. Oprócz tego jeszcze pozwala na wchłanianie tychże pierwiastków w naszych jelitach oraz odpowiada za odpowiednią mineralizację kości. Z tego też powodu witamina ta powinna znajdować się w naszym organizmie w ilości, która nie będzie zbyt mała, ani też zbyt duża, a trzeba wiedzieć, że niełatwo jest utrzymać prawidłowy jej poziom. Jakkolwiek warto się o to postarać, bowiem wiąże się z tym cała masa korzyści. Witamina D może być również znajdowana w różnych produktach pochodzenia zwierzęcego, takich jak ryby, jaja oraz mięso.

Właściwa ilość witaminy D odpowiada za prawidłowy stan kości, że są one mocne, zaś zęby zdrowe. Ponadto zapewnia ona sprawny układ krążenia, zmniejsza ryzyko nowotworu, a także pomaga w utrzymaniu szczupłej sylwetki. Należy jednak zdawać sobie sprawę z tego, że zarówno nadmiar jak i niedobór tej witaminy może być niekiedy tragiczny w skutkach, dlatego w przypadku specjalnej suplementacji warto jest zawsze skonsultować się z lekarzem.

Czym jest witamina D?

Witamina D to grupa związków chemicznych, które odgrywają kluczową rolę w utrzymaniu zdrowia naszego organizmu. Należy do witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, co oznacza, że nie są one wydalane z organizmu wraz z moczem czy potem, lecz magazynowane w tkance tłuszczowej i wątrobie. Dzięki temu organizm może korzystać z jej zapasów w okresach, gdy jej podaż jest ograniczona. Witamina D jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania wielu układów, w tym układu kostnego, nerwowego i odpornościowego.

Rola witaminy D w organizmie

Witamina D pełni wiele istotnych funkcji w naszym organizmie. Przede wszystkim jest niezbędna do utrzymania zdrowych kości i zębów, ponieważ wspomaga wchłanianie wapnia i fosforu z pożywienia. Ponadto, witamina D wspiera układ odpornościowy, pomagając w walce z infekcjami i chorobami autoimmunologicznymi. Korzystnie wpływa również na układ nerwowy, wspomagając prawidłowe funkcjonowanie mózgu i układu nerwowego. Badania wskazują, że odpowiedni poziom witaminy D może obniżać ryzyko wystąpienia chorób układu sercowo-naczyniowego oraz niektórych nowotworów.

Niedoboru witaminy D

Witamina D, a właściwie to jej prawidłowa ilość, jest niezwykle istotna dla każdego organizmu, dlatego też warto wiedzieć, z czym się wiążą objawy niedoboru witaminy D. Typowymi objawami dla braku tego makroelementu są przede wszystkim:

• bóle kostno-mięśniowe,
• biegunki,
• zaburzenia widzenia i pogorszenie wzroku,
• bezsenność,
• niesmak oraz pieczenie w gardle i jamie ustnej,
• strata apetytu,
• choroby przyzębia;

Zapewnienie odpowiedniej, wystarczającej do prawidłowego rozwoju oraz funkcjonowania organizmu ilości tej substancji jest szczególnie ważne u niemowląt, bowiem w przypadku niedoboru pojawia się u nich zbyt płaska główka z tyłu, co jest skutkiem rozmiękania kości czaszki, zaś na czole istnieje ryzyko pojawienia się wypukłych guzów. Niedobór jest odpowiedzialny także za opóźnienie procesu zrastania ciemiączka.

U małych dzieci niewystarczająca ilość witaminy D może skutkować rozwojem krzywicy, zaś u osób dorosłych jest to częsta przyczyna osteoporozy oraz rozmiękania kości. Z powodu jej braku zwiększa się ryzyko otyłości, możliwość zachorowania na choroby układu krążenia, cukrzycę, choroby i stany zapalne. W skrajnych przypadkach może to skutkować nawet nowotworem.

Witamina D norma

Badania laboratoryjne umożliwiają sprawdzenie poziomu witaminy D w organizmie poprzez skontrolowanie stężenia stabilnego metabolitu tej witaminy, czyli 25(OH)D w surowicy. W przypadku Europy Środkowej normy kształtują się na następujących poziomach:

• 0-50 nmol/l lub 0-20 ng/ml wskazuje na deficyt witaminy D,
• 50-75 nmol/l lub 20-30 ng/ml wskazuje na poziom niewystarczający,
• 75-125 nmol/l lub 30-50 ng/ml to stężenie optymalne,
• 125-250 nmol/l lub 50-100 ng/ml to stężenie wysokie,
• powyżej 250 nmol/l lub powyżej 100 ng/ml to stężenie potencjalne toksyczne.

W oparciu o wyniki takiego badania powinno się ustalać podaż witaminy indywiwudalnie dla każdego człowieka. Najczęściej zaleca się się jednak dawkowanie witaminy D w ilości 400 IU dziennie u dzieci i 10000 IU dziennie u dorosłych.

Która witamina D najlepsza dla dzieci?

Ponieważ witamina D występuje naturalnie przede wszystkim w tłustych rybach, żółtkach jaj, maśle i pełnotłustych produktach mlecznych, niemożliwe jest dostarczenie jej dziecku w odpowiedniej ilości jedynie z pożywienia. Suplementacja jest zatem konieczna, jeśli pragniemy uchronić młodego człowieka przed wadami postawy, osłabieniem kości i zębów czy też pogorszeniem odporności na infekcje. W przypadku dzieci najważniejsza jest przede wszystkim ilość witaminy D oraz forma jej podania. Zdrowe niemowlęta do skończenia 6 miesiąca życia powinny przyjmować ją w ilości 400 IU dziennie, wcześniaki od 400 do 800 IU. Po pierwszym roku życia dawka rośnie do około 600 - 1000 IU, jednak w przypadku maluchów z nadwagą potrzebne może być nawet 2000 IU. Z kolei najwygodniejsze formy witaminy D, dające pewność podania dziecku odpowiedniej ilości produktu to przede wszystkim kapsułki twist-off oraz opakowania z pompką. Suplementacja witaminą D wspiera układ odpornościowy dzieci i pomaga w utrzymaniu zdrowych kości.

Występowanie witaminy D

Z racji, że źródła witaminy D są różnorodne, ważne jest aby wiedzieć, gdzie możemy jej szukać. Pełni ona wiele istotnych funkcji w naszych organizmach, choć należy bardzo uważać, aby jej nie przedawkować. W tym celu warto jest skonsultować się ze specjalistą, jakim może być lekarz lub farmaceuta. Jeśli chodzi jednak o pokarm, w którym znajdziemy witaminę D w dość znacznej ilości to są to drożdże, wątroba, żółtka jaj, ale także i przetwory rybne oraz trany. Niewątpliwie każdy znajdzie wśród tych produktów coś odpowiedniego dla swojego gustu i przekonania, a zatem będzie w stanie dostarczyć odpowiednią ilość tej jakże ważnej dla naszego zdrowia substancji, czy też może raczej makroelementu.

Mało kto o tym wie, ale witamina D jest wytwarzana w momencie gdy odpowiednio długo przebywamy na słońcu. Już nawet dwudziestominutowy spacer w słońcu będzie wystarczający, aby wyprodukować potrzebną ilość witaminy D tak, aby nasz organizm mógł działać sprawnie i zdrowo. Oczywiście nikogo nie powinno dziwić to, że przyspiesza to proces starzenia. Słabnąca siła mięśni oraz bolesne kurcze czy problemy z chodzeniem to także typowe objawy niedoboru. Jeśli natomiast zabraknie tej witaminy w trakcie życia płodowego to istnieje ryzyko wystąpienia schizofrenii czy nawet autyzmu.

Suplementacja witaminy D3

Suplementacja witaminy D3 jest szczególnie ważna w okresie jesienno-zimowym, kiedy na polskiej szerokości geograficznej brakuje wystarczającej ilości światła słonecznego, aby nasz organizm mógł samodzielnie syntetyzować odpowiednią ilość cholekalcyferolu. Witamina D3, czyli cholekalcyferol, jest dostępna w aptekach i sklepach w różnych dawkach, od 400 do 4000 j.m., co pozwala na dostosowanie suplementacji do indywidualnych potrzeb zarówno małych dzieci, jak i dorosłych. Regularne przyjmowanie witaminy D3 pomaga utrzymać jej optymalny poziom w surowicy krwi, co jest kluczowe dla zdrowia kości i ogólnego funkcjonowania organizmu.

Witaminy D3 a zdrowie

Witamina D3 odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu zdrowia kości i stawów. Jej niedobór może prowadzić do poważnych schorzeń, takich jak osteoporoza czy reumatoidalne zapalenie stawów. Ponadto, witamina D3 może pomóc w zapobieganiu niektórym nowotworom oraz chorobom serca. Jest również istotna dla prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego, a jej odpowiedni poziom może zmniejszać ryzyko wystąpienia chorób neurologicznych. Dlatego tak ważne jest, aby dbać o jej odpowiednią podaż, zwłaszcza w okresach, gdy synteza skórna jest ograniczona.

Skutki uboczne nadmiaru witaminy D

Nadmiar witaminy D, choć rzadki, może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych. Przedawkowanie witaminy D może skutkować hiperkalcemią, czyli nadmiernym stężeniem wapnia we krwi. Objawy ostrego zatrucia to między innymi splątanie, poliuria (nadmierne oddawanie moczu), polidypsja (nadmierne pragnienie), wymioty, anoreksja oraz osłabienie mięśni. W przypadku przewlekłego zatrucia mogą wystąpić kamica nerkowa, odwapnienie kości oraz ból kości. Dlatego ważne jest, aby suplementacja witaminy D była prowadzona pod kontrolą lekarza, aby uniknąć objawów przedawkowania witaminy D i związanych z tym powikłań.