Niestrawność - wszystko, co musisz o niej wiedzieć

Niestrawność, a dokładniej problemy trawienne to stan układu pokarmowego, który powoduje nieprawidłowe przyswajanie części lub całości spożywanych pokarmów. Jest to bardzo powszechna patologia, która w ciągu życia dotyka choć raz każdego z nas. Niestrawność może powodować wiele problemów, choć z pozoru niegroźne, mogą świadczyć o obecności pewnych chorób lub zaburzeń. Co należy wiedzieć o niestrawności, a także, w jaki sposób ją rozpoznać i leczyć?

Niestrawność układu pokarmowego – na czym polega?

Na czym polega niestrawność? Sama w sobie jest zwykle związana z problemami trawiennymi. Rzeczywiście, kiedy jemy, żołądek wytwarza kwas. Jego nadmiar może czasami podrażniać błonę śluzową żołądka. Podrażnienie wywołuje wtedy ból i pieczenie. Jest to jeden z najczęstszych powodów występowania niestrawności, choć w rzeczywistości jest ich znacznie więcej.

Niestrawność może wystąpić, chociażby przez:

• Stres – często prowadzi do gorączkowych nawyków żywieniowych, w których jedzenie nie jest już wystarczająco przeżuwane. Utrudnia to w konsekwencji poprawne trawienie. W stresie organizm uwalnia również więcej tzw. hormonów stresu (najbardziej znany – adrenalina), które spowalniają pracę jelit
• Tłuste, pikantne, słone i słodkie potrawy – wybór i przygotowanie pokarmu również wpływa na końcową strawność. Wymienione potrawy są w zwyczaju o wiele trudniejsze do strawienia
• Brak ruchu – brak aktywności fizycznej często prowadzi do problemów trawiennych
• Używki – alkohol i nikotyna mają negatywny wpływ na pracę mięśni przewodu pokarmowego, tym samym zaburzając procesy trawienne. Powodują również nadkwasotę w żołądku
• Leki – niesteroidowe leki przeciwzapalne i niektóre antybiotyki mogą powodować niestrawność.

Nawracająca niestrawność może być także związana z istnieniem poważniejszych chorób, chociażby raka żołądka lub przełyku, choroby refluksowej przełyku, zapaleniem błony śluzowej żołądka, wrzodami lub achalazją. Achalazja to zmniejszenie rytmicznych skurczów przełyku związanych z nieprawidłowym rozluźnieniem mięśnia przełyku.

Objawy świadczące o obecności niestrawności – o jakich mowa?

Niestrawność może objawiać się na różnorodne sposoby, z których głównym jest nieokreślony i nieprzyjemny ból zlokalizowany w górnej części brzucha. To nieprzyjemne uczucie może utrzymywać się przez kilka godzin i zanikać po odpoczynku w pozycji leżącej.

Niektóre objawy mogą świadczyć o zbliżającej się niestrawności. Zaliczamy do nich obecność gazów w brzuchu, uczucie sytości przed zjedzeniem posiłku, nieprzyjemne uczucie „pełnego brzucha” tuż po posiłku, zgaga lub kwaśny refluks wzdłuż przełyku.

Jakie są ogólne objawy niestrawności? Lekka i ciężka niestrawność mogą powodować:

• Wymioty i nudności – znacznie odwadniające organizm
• Gorączka
• Blada cera
• Ogólne osłabienie organizmu
• Czarny stolec
• Szybka utrata masy ciała
• Bóle głowy
• Trudności z przełykaniem pokarmu i płynów
• Problemy z oddychaniem
• Nadmierne pocenie

Warto, żebyśmy pamiętali, iż obecność gorączki, biegunki, czy w skrajnych przypadkach także i zaburzeń równowagi lub wzroku eliminuje hipotezy o zwykłej niestrawności, tym samym świadcząc o możliwych poważniejszych zatruciach pokarmowych.

Niestrawność – ile trwa i czego unikać w trakcie?

Wraz z występującymi problemami żołądkowymi nierzadko zastanawiamy się, ile trwa niestrawność? Niestrawność w większości przypadków nie jest poważna i trwa stosunkowo krótko. Objawy zwykle pojawiające się po spożyciu zbyt ciężkiego posiłku utrzymują się od 1 do 2 dni i tylko w rzadkich przypadkach prowadzą do poważniejszych powikłań. Stosując odpowiednie suplementy diety na niestrawność, jak herbatki ziołowe, czy sproszkowane korzenie roślin z łatwością możemy jej przeciwdziałać.

Rzadziej, bo bez odpowiedniej opieki, trwała i nawracająca niestrawność może się przekształcić w poważniejsze zaburzenia układu pokarmowego, potencjalnie groźne dla naszego zdrowia.

Czego należy unikać w trakcie niestrawności?

• Wskazane jest, aby nie spożywać dużych ilości pokarmów, regularnie pić wodę lub herbatki ziołowe, o ile utrzymuje się uczucie ciężkości na żołądku;
• Na czas niestrawności należy ograniczyć spożycie czerwonego mięsa, krowiego mleka, surowych warzyw, czy ciężkostrawnych, ostrych potraw;
• W trakcie niestrawności musimy kategorycznie unikać alkoholu, papierosów i kawy;
• Nie powinniśmy jeść przed snem (ostatni posiłek do 3 godzin przed snem);
• Unikać leżenia bezpośrednio po posiłku.

Jeśli niestrawność utrzymuje się powyżej dwóch tygodni, dobrym pomysłem będzie rozpoznanie kliniczne. Wizyta u lekarza jest w stanie zweryfikować podejrzenia dotyczące poważniejszych przyczyn powstawania niestrawności w naszym organizmie.

Niestrawność – domowe sposoby na jej zwalczenie

Większość przypadków niestrawności należy do kilkudniowych problemów natury gastrycznej. Pomimo tego, warto zadbać o swoje własne samopoczucie i możliwość szybszego zwalczenia ciążących na żołądku problemów. Jak w domowych warunkach przebiega leczenie niestrawności?

Domowych sposobów na niestrawność jest doprawdy wiele. Objawy można znacznie złagodzić, a nawet opanować czy w całości wyeliminować, dostosowując swoje nawyki żywieniowe, czy stosując naturalne środki na niestrawność. Ważne jest, aby zwrócić uwagę, kiedy pojawiają się objawy i kiedy ustępują.

Szczególnie korzystne naturalne suplementy diety na niestrawność to m.in.:

• Imbir – świeży imbir lub produkty zawierającego w składzie pobudzają soki trawienne i poprawiają przepływ enzymów. Herbatka z imbiru ma udowodnione działanie łagodzące wzdęcia, skurcze, gazy i ból brzucha.
• Lukrecja – zmielony korzeń lukrecji może być pomocny w łagodzeniu dyskomfortu w przewodzie pokarmowym. Nie tylko zmniejsza niestrawność, ale także pomaga złagodzić gazy i wzdęcia. Lukrecja łagodzi skurcze mięśni i neutralizuje nadmiar kwasu.
• Błonnik jabłkowy – jest idealnym naturalnym lekarstwem na niestrawność, ponieważ jest niezwykle bogaty w naturalny błonnik. Błonnik jabłkowy zawiera również duże ilości pektyn, gęstych substancji chroniącej błonę śluzową żołądka przed nadmiernym podrażnieniem. Składniki odżywcze błonnika przechodzą przez układ pokarmowy, oczyszczając go w ciągu kilku minut.
• Mięta – działa przeciwskurczowo na organizm. Liczne badania naukowe udowodniły, iż mięta pieprzowa, czy mięta zielona są niezwykle dobrymi ziołami na uspokojenie niestrawności i towarzyszące jej nudności.
• Mniszek lekarski – ekstrakt korzenny lub zmielony w całości korzeń mniszka jest pełen gorzkich substancji pobudzających trawienie, a także aktywujących pracę wątroby i nerek. Co więcej, oczyszcza krew i wspomaga układ trawienny, przyśpieszając redukcję objawów niestrawności.
• Triphala – stosowana w medycynie ajurwedyjskiej od setek lat to sprawdzony suplement diety, stworzony do niwelowania negatywnych skutków niestrawności. Triphala oczyszcza i odtruwa jelita, wspomaga przemianę materii i wpływa na usuwanie nadmiaru kwasów tłuszczowych z organizmu.
• Cynamon – kwasy zawarte w cynamonie wspomagają procesy trawienne. Są w stanie szybko i skutecznie złagodzić skurcze i wzdęcia spowodowane niestrawnością.
• Pomarańcza – suplementy, czy olejki eteryczne na bazie pomarańczy zawierają duże ilości naturalnych kwasów, zwłaszcza kwasu cytrynowego i kwasu askorbinowego, które pomagają poprawić zdolności trawienne organizmu.
• Grzyby – prozdrowotne właściwości grzybów znane są nam od tysięcy lat. Gatunki takie jak Shitake, czy Reishi znane są ze stymulowania naturalnych mechanizmów obronnych organizmu. Pomagają obniżyć poziom cholesterolu, wpływają na przyśpieszenie metabolizmu, a także eliminują zbierające się w brzuchu gazy i zmniejszają stany zapalne organizmu. Tym samym są niezwykle skuteczne w leczeniu niestrawności.

Leczenie niestrawności – jak przebiega?

Leczenie niestrawności różni się w zależności od przyczyny objawów. Większość osób zmagających się z niestrawnością jest w stanie złagodzić objawy dzięki zastosowaniu naturalnych ziół, czy suplementów diety, a także zmieniając dietę na mniej inwazyjną. Polecane jest także zlikwidowanie złych nawyków, widocznie mogących wpływać na ryzyko niestrawności (palenie, alkohol, siedzący tryb życia itp.).

Jeśli objawy nie ustępują, lekarz może przepisać leki przeciwwymiotne, aby ulżyć pacjentom cierpiącym na ostrą niestrawność, pod warunkiem że ich przyjmowanie nie przekroczy czasu zalecanego przez lekarza. Należy pamiętać, iż zasadna jest także rola higieny i odpowiedniej diety w pokonaniu niestrawności, które mają niemałe znaczenie w pełnym wyeliminowaniu dalszych możliwości jej wystąpienia. Jeśli niestrawność cyklicznie nawraca, zalecane jest, aby przeprowadzić badania mogące wykluczyć istnienie potencjalnych zagrożeń wpływających na częste problemy natury trawiennej.