Krzem, podstawowy składnik zdrowia i urody

Jest drugim najczęściej występującym pierwiastkiem na kuli ziemskiej, a opisany został po raz pierwszy w 1787 roku, przez francuskiego fizyka i chemika Lavoisiera. W naturze występuje w połączeniu z tlenem pod postacią krzemionki. Aby mógł być wykorzystany w preparatach farmaceutycznych potrzeba skomplikowanych procesów chemicznych. Dzięki niemu prawidłowo funkcjonuje nasz układ krwionośny, regenerowane są tkanki, prawidłowo działają mięśnie i wiele elementów naszego organizmu. Dowiedz się, jak ważny dla naszego zdrowia jest krzem i czym grozi jego niedobór w organizmie człowieka.

Znaczenie krzemu dla prawidłowego działania organizmu człowieka

Związki krzemu w postaci krzemionki, krzemianów, glinokrzemianów, znajdują się w składzie większości skał, na naszej planecie. Ze skał przenikają do gleb i wód a wraz z nimi, do organizmów roślinnych i zwierzęcych. Nie mamy jeszcze pełnej wiedzy na temat oddziaływania krzemu na ludzki organizm. Na dzień dzisiejszy znamy jednak już wiele procesów biochemicznych, w których odgrywa on ważną rolę. Wiemy, że występuje przede wszystkim w naszych kościach, chrząstce stawowej, tkance łącznej, więzadłach, ścięgnach, mięśniach i skórze. Do czego w związku z tym go potrzebujemy, jakie są właściwości krzemu?

• Jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania podstawowych organów naszego organizmu, czyli wątroby, serca, nerek, trzustki.
• Kolagen, elastyna i kwas hialuronowy są syntetyzowane w naszym organizmie, przy wykorzystaniu krzemu, a są to związki bardzo ważne i biorące udział w prawidłowej pracy praktycznie każdej komórki naszego ciała.
• Jest niezbędnym składnikiem tkanki łącznej, bierze udział w budowie ścian komórkowych, błon śluzowych, kości, stawów, ścięgien i skóry.
• Biorąc udział w wapnieniu i mineralizacji kości, jego prawidłowy poziom przeciwdziała powstaniu osteoporozy, a jest to szczególnie ważne dla osób w podeszłym wieku, które przez brak krzemu i zły stan kośćca, stawów, mogą łatwo nabawiać się kontuzji.
• Krzem wzmacnia układ immunologiczny organizmu, dzięki czemu trudniej zapadamy na choroby sezonowe i choroby przewlekłe, ponieważ redukuje on w znacznym stopniu stany zapalne w organizmie człowieka.
• Hamuje aktywność neurotoksycznego glinu i ma zdolność wiązania metali ciężkich, dzięki czemu zapobiega chorobom nowotworowym, związanym z odkładaniem się metali ciężkich w organizmie oraz uszkodzeniom wątroby, nerek i płuc.
• Krzem uszczelnia naczynia włosowate, spowalnia proces odkładania blaszki miażdżycowej w żyłach, obniża ryzyko zawału serca, udaru mózgu, czy choroby wieńcowej, czyli schorzeń, na które obecnie umiera zdecydowana większość ludzi.
• Prawidłowy poziom tego pierwiastka redukuje ryzyko cukrzycy, choroby cywilizacyjnej, na którą cierpi ponad 400 milionów ludzi na całym świecie.
• Krzem działa korzystnie na włosy jak i ich cebulki, przyspiesza porost, hamuje ich łamliwość i wypadanie, co ma ogromny wpływ na nasz wygląd i samopoczucie.
• Wpływa na dobrą kondycję paznokci i skóry, czyli dzięki prawidłowemu poziomowi krzemu zachowujemy młody wygląd, a także przyspiesza gojenie ran na skórze.
• Prawidłowy poziom krzemu pomaga redukować trądzik, liszaj i egzemę, wszelkiego rodzaju stany zapalne skóry, wypryski, co również ma ogromny wpływ na nasze samopoczucie. 

Jakie są oznaki i przyczyny niedoboru krzemu?

Skoro już wiemy w jakich procesach, w naszym organizmie krzem jest wykorzystywany, to łatwo wymienić teraz będzie podstawowe objawy niedoboru krzemu, należą do nich:

• miażdżyca, choroba niedokrwienna serca,
• osteoporoza,
• słaba kondycja włosów, ich łamliwość, wypadanie, brak połysku,
• zła kondycja skóry, trudne gojenie ran, trądzik, liszaj, egzema,
• łamliwość i rozdwajanie się paznokci,
• pojawienie się pajączków na skórze, które związane są ze złym stanem naczyń krwionośnych,
• częste infekcje, słaba odporność organizmu. 

Główną przyczyną niedoborów krzemu jest nieprawidłowo zbilansowana dieta, która pozbawiona jest odpowiedniej ilości warzyw i owoców, pełnoziarnistych zbóż, a obfituje w cukier i produkty wysokoprzetworzone przygotowane z białej mąki. Do niedoborów tego pierwiastka mogą doprowadzić także skrajnie restrykcyjne diety odchudzające. Jako czynnik mający wpływ na zmniejszenie się ilości krzemu w organizmie ma wpływ ciężka praca fizyczna, mała ilość snu, duży poziom stresu i podeszły wiek.

Produkty bogate w krzem

Mężczyźni mają większe zapotrzebowanie na krzem niż kobiety, ale przyjmuje się, że średnia dzienna dawka tego pierwiastka, dla osoby dorosłej powinna wynosić od 20 do 30 mg. W populacji europejskiej średnio spożywa się od 20 do 50 mg tego pierwiastka, natomiast w Chinach i Indiach, gdzie zboża i warzywa bogate w krzem są podstawą diety, spożycie sięga nawet 200 mg. dziennie. 

Do najlepszych źródeł krzemu organicznego w pożywieniu należą:

• zboża - owies, proso, jęczmień, pszenica, ryż,
• warzywa -  marchew, buraki, cebula, ziemniaki, rzodkiewka, fasola, zielona fasolka, kukurydza, szpinak, kolendra, soczewica, soja, czosnek,
• owoce - banany, ananasy, mango, winogrona, orzechy,
• owoce morza - małże,
• zioła - skrzyp polny, rdestowiec ostrokończysty, miodunka plamista,
• glony morskie, algi.

Szczególnie duże ilości krzemu znajdują się w zbożach jak owies i proso. Należy pamiętać, że wspomniane zapotrzebowanie na krzem, w wysokości 20 - 30 mg. zostanie wykorzystane na zachodzące codziennie w naszym organizmie procesy biochemiczne. Dlatego warto spożywać go więcej i pamiętać o tym, że nacje takie jak Chińczycy spożywają go znacznie więcej od Europejczyków i według badań cieszą się lepszym zdrowiem, zwłaszcza jeśli chodzi o układ kostno stawowy.

Suplementacja krzemu

Należy pamiętać, że najważniejsza dla naszego organizmu jest zdrowa i zbilansowana dieta. Warto przed sięgnięciem po preparaty z krzemem zasięgnąć porady lekarza lub farmaceuty. Celem suplementów jest dostarczenie niektórych niezbędnych pierwiastków, jako uzupełnienie ubogiej w naturalne składniki lub restrykcyjnej np. odchudzającej diety.

Warto wiedzieć, że krzem występujący w naturalnych produktach, w środowisku wodnym, ulega polimeryzacji, a w jej wyniku powstaje kwas polikrzemowy o małej przyswajalności. W celu zwiększenia wchłaniania tego pierwiastka do organizmu naukowcy opracowali tak zwany krzem organiczny, który jest bardziej stabilną formą pierwiastka. Związek ten cechuje się trwałością i znaczącą biodostępnością, dlatego też jest stosowany w wielu preparatach w postaci suplementów diety.

Dużą popularnością cieszą się także preparaty krzemu organicznego z borem i jodem, czyli kolejnymi  niezwykle ważnymi pierwiastkami, niezbędnymi do prawidłowego funkcjonowania organizmu, na których niedobór często cierpimy.

Jod pomaga w pracy mózgu i utrzymaniu jego prawidłowych funkcji poznawczych. Jest niezbędnym pierwiastkiem do produkcji hormonów tarczycy i jej prawidłowego funkcjonowania, czyli braku nadczynności lub niedoczynności tego organu. Jod wpływa także na prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego, metabolizmu energetycznego ciała oraz na naszą skórę. 

Bor natomiast jest niezbędny do prawidłowego regulowania procesów metabolicznych witaminy D, wapnia, magnezu, fosforu, fluoru oraz jest odpowiedzialny za aktywację niektórych hormonów, jak estrogen. Odgrywa ważną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu układu nerwowego i trawiennego oraz w profilaktyce chorób reumatycznych i osteoporozy.

Suplementy krzemu z borem i jodem mają płynną formułę, są łatwo przyswajalne, można łączyć je z sokami owocowymi, warzywnymi lub wodą. 

Zadbaj o włosy, skórę i paznokcie

Krzem ma niebagatelne znaczenie dla dobrej kondycji włosów, skóry i paznokci. Jest on niezbędny do wytworzenia w naszym organizmie kolagenu, który z kolei jest głównym składnikiem tkanki łącznej, występuje w prawie każdej komórce naszego ciała. W ten sposób krzem pośrednio wpływa na jędrność i młodzieńczy wygląd naszej skóry, chroni ją przed poparzeniami słonecznymi i łagodzi ich skutki. Wspomaga leczenie wszelkiego rodzaju ran oraz chorób skóry, a także przyspiesza proces jej gojenia i zmniejsza odczyny zapalne po ukąszeniach owadów.

Krzem na włosy wpływa wzmacniająco, ujędrniająco, opóźnia siwienie, pozwala opóźnić proces łysienia. Dzięki niemu mamy mniej łamliwe paznokcie, które nie ulegają rozdwajaniu. Dlatego też ten pierwiastek znajduje się praktycznie w każdym dobrym preparacie na piękne włosy i paznokcie. Krzem na włosy dostępny jest zarówno w tabletkach, dzięki czemu ma działanie ogólnoustrojowe, jak i w postaci preparatów aplikowanych miejscowo, które nakłada się na skórę głowy w postaci krzemowej maseczki lub szamponów. 

Podsumowanie

Krzem jest pierwiastkiem niezwykle ważnym dla prawidłowego działania naszego organizmu, a jego niedobory mogą mieć bardzo poważne skutki i objawiać się w postaci wielu dolegliwości cywilizacyjnych jak choroby nowotworowe, cukrzyca, choroby układu krążenia czy osteoporoza. Dlatego warto codzienną dietę wzbogacić w produkty bogate w krzem, lub pomyśleć o dostarczeniu tego składnika przy wykorzystaniu suplementów diety.