Wszystko co powinieneś wiedzieć o adaptogenach

Adaptogeny roślinne to leki ziołowe, których głównym zadaniem jest wspieranie odporności na stres. Koncepcja leczenia nimi wywodzi się z Dalekiego Wschodu, leczenie zaś polega przede wszystkim na przywracaniu równowagi organizmu. Stosuje się je zapobiegawczo, by zwiększyć odporność na niekorzystne czynniki otoczenia, w tym czynniki stresogenne.

Wyznaczniki adaptogenów

Adaptogeny na stres działają przede wszystkim dzięki ogólnemu oddziaływaniu na organizm człowieka. Nie koncentrują się na konkretnych problemach, ale regulują gospodarkę chemiczną w nim. Aby jakaś roślina mogła zostać zaliczona w poczet tej grupy, musi spełniać trzy główne warunki:

• pomagać radzić sobie ze stresem,
• dążyć do równowagi hormonalnej,
• być bezpieczną dla ludzi (z drobnymi wyjątkami indywidualnych reakcji alergicznych na niektóre substancje).

Adaptogeny równoważą hormony i obniżają poziom stresu, ale też wpływają na układ nerwowy i kontrolują ścieżki odpowiedzialne za stany zapalne w organizmie. Wbrew pozorom nastroje takie jak rozdrażnienie, chandy czy zmęczenie mogą ostatecznie doprowadzić do problemów hormonalnych, w tym niskiego popędu płciowego, a nawet dolegliwości nadnerczy czy tarczycy.

Wiele produktów tzw. super food to zarazem adaptogen, dlatego lista jednej i drugiej grupy często się ze sobą pokrywa. Jakie jednak są najciekawsze i zarazem najlepsze ziołowe leki na stres?

Ashwagandha

Ashwagandha nazywana jest inaczej indyjskim żeń-szeniem i zimową wiśnią. Dzięki silnym właściwościom antyoksydacyjnym chroni mozg i układ nerwowy, zapobiegając jego napięciu oraz stresowi. Co więcej, przeprowadzone badania udowodniły, że roślina ta znacząco zmniejsza poziom kortyzolu z organizmie, który jest odpowiedzialny za procesy zapalne i degeneracyjne. Ashwagandha obniża również poziom cukru we krwi i polepsza profil lipidowy. Jednakże to nie tego powodu znalazła się na liście adaptogenów. Przyczyną jest silne działanie tej rośliny przeciwko lękom, a także przeciwdepresyjne. Wspiera regenerację  i odbudowę komórek nerwowych oraz synaps, co jest sygnałem na to, że ashwagandha powinna być w stanie odwrócić zwyrodnienie mózgu i układu nerwowego. Byłby zatem obroną przeciwko demencji, chorobie Alzheimera, a także wielu innym chorobom neurodegeneracyjnym.

Ashwagandha wpływa na ogólną odnowę biologiczną, poprawia odporność, pamięć oraz zwiększa zdolność przystosowywania się do przewlekłych stresów, czyli tych najgorszych, które mają najbardziej destrukcyjny wpływ na zdrowie.

Żeń-szeń

Żeń-szeń uważany jest za jeden z bardziej skutecznych adaptogenów. Wprawdzie jego działanie jest wolniejsze niż inne przedstawione substancje, jednak z uwagi na unikalny skład substancji aktywnych jest bardzo dużą pomocą w sytuacjach stresowych. Żeń-szeń obejmuje działanie w zakresie:

• sercowonaczyniowym - likwiduje nadciśnienie i polepsza jakość wzwodu dzięki regulowaniu ciśnienia krwi w organizmie. Działa również na naczynia włosowate, dzięki czemu przyspiesza gojenie się raz i regenerację tkanek oraz naczyń krwionośnych, co sprawia, że jest również pomocny w żylakach i hemoroidach. Przeciwdziała również miażdżycy;
• nerwowym - normalizuje stres i chroni mózg przed jego negatywnymi skutkami. Uspokaja i likwiduje bóle głowy, a także pomaga na kaca;
• metabolizmu - pomaga regulować poziom glukozy we krwi, a także reguluje cholesterol. Ma działanie hipoglikemiczne, co jeszcze szczególnie ważne w cukrzycy;
• immunologii - hamuje przewlekle stany zapalne, likwiduje zapalenie stawów, a także poprawia odporność przeciwko chorobom wirusowym i bakteryjnym.

Z tego powodu żeń-szeń jest bardzo skuteczny w leczeniu przewlekłych skutków stresu, chroniąc organizm i odwracając negatywne zmiany w organizmie.

Gotu kola

Gotu kola to suplement, który wspiera pracę mózgu, stymuluje działanie centralnego systemu nerwowego. Oznacza to, że łagodzi bóle głowy, regeneruje organizm podczas gorączki, wzmacnia pamięć, usuwa zmęczenie i depresję, a także pomaga w zaburzeniach snu. Środek ten poprawia jakość snu, co ma bezpośredni wpływ na przyspieszenie procesów regeneracyjnych organizmu. Stymuluje przy tym funkcjonowanie centralnego układu nerwowego. Ma to również bezpośredni wpływ na usuwaniu stanów zapalnych, a także łagodzenie bólów reumatycznych. W zakresie układu krwionośnego wspiera funkcjonowanie naczyń krwionośnych, a także poprawa pracę serca. Ma także wpływ na centralny układ nerwowy, stymulując jego pracę i chroniąc mózg. Dodatkowo działa przeciwobrzękowo przy niewydolności żylnej i reguluje ciśnienie krwi w organizmie.

Schizandra

Schizandra, czyli inaczej cytryniec chiński, to roślina wykorzystywana w medycynie ludowej od tysiącleci. Znane jest jej pozytywne działanie na wątrobę, bowiem zapobiega jej uszkodzeniom i przyspiesza regenerację. Jest również znaczącą pomocą w przebiegu wirusowego zapalenia wątroby i stanów zapalnych wątrobowych. Działanie to wynika z aktywowania enzymów w wątrobie, które produkują glutanion - najsilniejszą substancję antyoksydacyjną. Co więcej ligniany niszczą substancje chemiczne odpowiadające za powstawanie stanów zapalnych.

Jako adaptogen cytryniec pomaga w stanach zmęczenia fizycznego i psychicznego, rozdrażnienia, niepokoju oraz osłabienia. Wspomaga również w sytuacjach przemęczenia, poprawia kondycję psychiczną i fizyczną. Schizandra stymuluje centralny układ nerwowy, przyczyniając się do poprawy sprawności umysłowej i fizycznej. Cytryniec normalizuje również poziom cholesterolu i cukru we krwi, wspiera prace serca, a nawet działa jako afrodyzjak.

Jaki zatem adaptogen wybrać?

Adaptogeny stanowią bezpieczną i skuteczną pomoc w sytuacjach stresowych. Uspokajają, chronią organizm i regulują pracę wielu układów. Podejmując decyzję na temat wyboru określonego adaptogenu, należy wziąć pod uwagę ewentualne skłonności do alergii oraz to, jaki zestaw właściwości jest potrzebny w danej sytuacji przy zwyczajowych problemach.