Miedź - jak dobrze znany jest ten pierwiastek?

To pierwiastek należący do grupy metali. Ciekawym faktem jest, iż znana była już w starożytności. Wiadomo to między innymi z tego powodu, że jej łacińska nazwa (cuprum) wzięła się od miejsca jej pierwotnego wydobycia, czyli Cypru. Zresztą w wielu językach nazwa miedzi brzmi bardzo podobnie, np. w języku angielskim. 

Charakterystyczne dla miedzi jest to, że po oczyszczeniu i wytopie doskonale przewodzi ciepło oraz prąd elektryczny. Pierwiastek ten dodatkowo jest bardzo plastyczny, dzięki czemu znajduje szerokie zastosowanie w przemyśle metalurgicznym. 

Miedź naturalnie występuje w skorupie ziemskiej. Można ją spotkać w postaci rudy lub jako czysty minerał. W drugim wypadku jest to tzw. miedź rodzima, jednak jest jej zdecydowanie mniej, niż rudy, dlatego jest tak rzadko spotykana. 

Jest ogólnie wiadomym, że miedź wykorzystuje się na wiele różnych sposobów, w przeróżnych dziedzinach życia i w wielu sytuacjach. Jednak czy to pierwiastek, który przydaje się tylko w przemyśle?

Miedź w organizmie - znaczenie.

Wbrew pozorom miedź jest pierwiastkiem wręcz pożądanym dla ciała. Odpowiada za elastyczność naczyń krwionośnych, wpływa na zdrowy i ładny pigment opalonej skóry (dzięki miedzi muśnięta słońcem cera przybiera estetyczną, oliwkową barwę). Dodatkowo ma nieodłączny związek z kolorem włosów oraz oczu. Dlatego jeśli włosy tracą swój blask i barwę, stają się szare i jakby bez życia - może to oznaczać niedobór miedzi. Podobnie dzieje się z oczami. 

Ponadto, miedź chroni ciało przed niedokrwistością, ponieważ to właśnie ona jest odpowiedzialna za wytwarzanie erytrocytów, czyli krwinek czerwonych. Co więcej, ów mikroelement jest niezbędny w procesie tworzenia osłonek mielinowych, znajdujących się w układzie nerwowym. Dzięki nim nerwy mogą przesyłać oraz odbierać impulsy, są także zabezpieczone przed niebezpiecznymi bodźcami. Od ilości miedzi w organizmie zależy więc wiele funkcji mózgu - myślenie, zapamiętywanie, tworzenie. Jeśli jest jej za mało, te procesy mogą być nieco spowolnione lub nawet utrudnione. Dodatkowo to właśnie za jej sprawą żelazo lepiej się wchłania i transportuje po ciele. 

Miedź odpowiada także za zwalczanie wolnych rodników. Jest to bardzo ważne w procesie starzenia, ponieważ niszczą one lub powodują obumarcie komórek nerwowych. A odpowiednia zawartość miedzi temu zapobiega.

Występowanie.

Okazuje się, że ten pierwiastek chemiczny jest naprawdę szeroko dostępny w codziennej diecie i nie trzeba bardzo się starać, by go odnaleźć. Produkty bogate w miedź to np.: otręby, chleb pełnoziarnisty, płatki owsiane, orzechy włoskie, kakao, gorzka czekolada, pestki słonecznika, czy wątróbka. Jak widać, każdy ten składnik z łatwością można znaleźć na sklepowej półce i kupić. W mniejszej ilości, ale jednak miedź występuje także w mleku i przetworach mlecznych oraz ogólnie w różnych rodzajach mięsa.

Dawkowanie.

Przyjmowanie miedzi jest w największej mierze uzależnione od wieku. Najlepszym sposobem jej dostarczania jest na pewno spożywanie odpowiednich produktów, jednak jeśli z jakiegoś powodu jest to niemożliwe (np. uczulenie na orzechy włoskie, pestki słonecznika lub rezygnacja z jedzenia mięsa czerwonego, którym jest wątróbka), należy dostarczać miedź drogą suplementacji. 

• - 1 - 3 rok życia - 1 mg w ciągu doby,
• - 4 - 9 rok życia - 1,5 mg w ciągu doby,
• - 10 - 18 rok życia - 2 mg w ciągu doby,
• - powyżej 18 roku życia - 3 mg w ciągu doby.

Z poziomem miedzi w organizmie związane są także dwie anomalie: niedobór oraz nadmiar. 

Co grozi w tym pierwszym wypadku? Przede wszystkim brak koncentracji, problemy z zapamiętywaniem, nadpobudliwość, zwiększona łamliwość kości, a także podatność na różnego rodzaju infekcje. To tylko niektóre z objawów. Kolejnym, w przypadku, kiedy niedobór jest przewlekły, jest anemia. Dlatego szczególnie uważać muszą osoby, które odchudzają się, często miewają biegunki, ale również te, które zażywają suplementy bogate w cynk, fluor lub kadm, ponieważ te związki utrudniają wchłanianie się miedzi. 

Natomiast jeżeli ma się do czynienia z nadmiarem Cu, układ nerwowy jest wyraźnie pobudzony, co może dalej prowadzić do wahań nastroju, nerwicy, a nawet depresji. Ponadto mogą pojawiać się bóle brzucha, mięśni, mdłości, zaburzenia pracy serca, wątroby oraz układu oddechowego. Ważną informacją jest to, że nadmiar miedzi gromadzi się na kluczowych dla człowieka organach, między innymi na wątrobie, w rogówce oka, czy w mózgu. To z kolei na dłuższą metę prowadzi do uszkodzenia tych części ciała. Na całe szczęście, nadmiar miedzi pojawia się w organizmie bardzo rzadko.

Trzeba również pamiętać, że przyjmowanie miedzi w postaci suplementów, kiedy jest jej zbyt mało lub zbyt dużo w ciele, musi odbywać się w konsultacji z lekarzem. 

Działanie.

• - Zwalcza bakterie.
• - Bierze udział w syntezie białek, które są kluczowe dla kondycji i wyglądu skóry.
• - Hamuje powstawanie wolnych rodników.
• - Usprawnia pracę serca.
• - Uczestniczy w procesie transportu tlenu w organizmie.
• - Buduje naczynia krwionośne i erytrocyty.
• - Wpływa na odpowiednią pracę układu nerwowego.
• - Pomaga zapobiegać osteoporozie.
• - Wzmacnia odporność.