Pistacje – w czym górują nad innymi orzechami?

Pistacje ze względu na swój wygląd nazywane bywają zielonymi migdałami. W Chinach orzechy pistacjowe określane bywają nawet mianem orzechów szczęścia. Pistacje są nasionami drzewa pistacjowego. Mają szarawą, twardą łupinę i charakterystyczny zielony miąższ. Dobrze rozpoznawalny jest zarówno ich smak, jak i aromat. Poza walorami smakowymi, orzechy pistacjowe zachwycają jednak również swoim składem. Regularnie spożywane dostarczają organizmowi nie tylko tłuszczy i białka, ale także wielu innych cennych substancji aktywnych, których nie znajdziemy w żadnych innych orzechach.

Pistacje – gdzie rosną?

Pistacje rosną na kilkunastu różnych gatunkach drzew. Pistacja właściwa uprawiana jest w Azji Mniejszej, Azji Środkowej, w USA i na południu Europy. Pistacja palestyńska porasta natomiast wybrzeże Morza Śródziemnego. W Chinach mamy do czynienia z pistacją chińską – rośliną ozdobną. W północnych krajach Afryki rosną z kolei pistacje atlantyckie. Niezależnie od tego, czy pistacja jest krzewem czy drzewem, wydaje pestkowce nazywane orzeszkami pistacjowymi. Pistacje są właściwie zielonymi nasionami zamkniętymi w skorupce. Drzewa pistacjowe rodzą swoje owoce co dwa lata. Orzechy zbierane są w kiście na kształt winorośli. Po pęknięciu skorupki zbiera się je przy pomocy specjalnych maszyn, które strząsają pistacje z drzew.

Pistacje – na co wpływają?

Pistacje to orzechy bogate w tłuszcze, białka, węglowodany i błonnik. Zawierają także minerały, takie jak magnez, fosfor, cynk, miedź, mangan, selen, wapń, żelazo i sód. Poza tym, dostarczają również witamin – witaminę A, witaminy z grupy B, witaminę C, E i K. Orzechy pistacjowe słyną przede wszystkim z wysokiej zawartości potasu, czyli pierwiastka, który wspomaga prawidłowe funkcjonowanie układu krwionośnego i nerwowego. Dzięki niemu pistacje wspierają pracę mięśni i właściwe przewodzenie impulsów nerwowych, a także pomagają utrzymać równowagę gospodarki wodnej organizmu, zapobiegając jego zakwaszeniu. Potas obecny w pistacjach obniża też ciśnienie krwi, zapobiega drżeniu mięśni, wspomaga koncentrację i dba o właściwe ukrwienie mięśnia sercowego. Innym ważnym składnikiem pistacji jest witamina E, obecna w orzechach w dużym stężeniu pod postacią gamma-tokoferolu. Substancja ta jest antyoksydantem, który zapobiega chorobom układu krążenia i chroni komórki przed stresem oksydacyjnym.

Poza dużą ilością witamin i minerałów pistacje dostarczają także innych składników bioaktywnych. Najważniejsze z nich to fitosterole i resweratrol, dzięki którym orzechy mogą być spożywane w profilaktyce rozwoju miażdżycy i chorób serca. Fitosterole blokują nadmierne wchłanianie cholesterolu do krwiobiegu, natomiast resweratrol dodatkowo obniża jego poziom. Pistacje zawierają też nienasycone kwasy tłuszczowe, które poza ochroną przed nadciśnieniem, chorobami serca i miażdżycą, oddziałują korzystnie także na mózg, wzrok, układ odpornościowy oraz wygląd skóry.

Pistacje na tle innych orzechów wyróżnia także wysoka zawartość białka i błonnika oraz karotenoidów. Orzechy pistacjowe jako jedyne posiadają w swoim składzie luteinę i zeaksantynę, czyli dwie substancje chroniące oczy przed rozwojem zaćmy i zwyrodnieniem plamki żółtej.

Pistacje – do czego dodawać?

Pistacje mogą zagościć w diecie zarówno samodzielnie, jak i jako dodatek do dań słodkich lub wytrawnych. Spożywać możemy pistacje surowe i prażone – ich słodki smak jest rozpoznawalny i lubiany na całym świecie. Orzechy te najczęściej stosowane są do produkcji wyrobów cukierniczych, takich jak lody, torty, budynie, nadzienia do ciastek i cukierków i wiele więcej. Orzechy pistacjowe są również jednym z głównych składników oryginalnej tureckiej baklawy, czyli wypieku złożonego z kilkunastu warstw cienkiego ciasta filo, przekładanego bakaliami i orzechami. Poza deserami, pistacje nierzadko trafiają też do mięs, przystawek i potraw z ryżu. Dobrze komponują się z drobiem. Mogą stanowić także chrupiący dodatek do sałatek.

Pistacje – od kiedy dla dzieci?

Pistacje to orzechy smaczne i niezwykle wartościowe – również w diecie maluszków. Ich delikatny smak mogą odkrywać dzieci, które ukończyły pierwszy rok życia. Należy jednak podawać je w formie zmielonej, aby uniknąć zakrztuszenia, ponieważ tak małe dziecko nie ma jeszcze wszystkich zębów i może nie poradzić sobie z odpowiednim rozdrobnieniem orzechów. Polskie Towarzystwo Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci zaleca nawet, aby podobnie jak gluten, orzechy (czyli produkty potencjalnie alergizujące) podawać nawet niemowlętom, które ukończyły 6. miesiąc życia. Ma to na celu przyzwyczajenie organizmu i ochronę dziecka przed alergią. Naturalnie, pistacje podawane niemowlętom powinny przyjmować postać dokładnie zmieloną. Pistacje w całości bez obaw podamy już natomiast maluchowi w wieku przedszkolnym, czyli po ukończeniu przez niego 3. roku życia. Warto pamiętać przy tym, że pistacje jak wszystkie orzechy, mogą uczulać, dlatego do diety dziecka wprowadzamy je stopniowo, jednocześnie pilnie obserwując reakcje organizmu.