Witamina A

Witamina A pełni wiele ważnych funkcji i ma niezwykłe znaczenie dla czynności fizjologicznych przebiegających nieustannie w organizmie człowieka. Bierze udział w procesie widzenia, transkrypcji genów, różnicowania komórek skóry, wspomaga również układ odpornościowy - albo nieco ogólniej - jest niezbędna do życia. Stosowana w medycynie i kosmetyce, poprawia zdrowie, samopoczucie i wygląd. Kiedy stosować witaminę A i gdzie szukać źródeł witaminy?

Witamina A - gdzie można ją znaleźć?

Witamina A to ogólne pojęcie dla grupy substancji organicznych rozpuszczalnych w tłuszczach, które są chemicznie powiązane. Stanowi jeden z niezbędnych składników odżywczych, ale jako związek egzogenny, nie jest wytwarzana w organizmie i musi być dostarczana wraz z pożywieniem, by utrzymać jej prawidłowy stan w organizmie. Witamina stanowi cenne wsparcie dla naszego układu odpornościowego. Związków chemicznych bogatych w beta karoten i witaminę A można szukać w wielu produktach spożywczych dostępnych na sklepowych półkach.

Retinol często stanowi substancje wzbogacającą leki i suplementy diety, ale nie tylko.

Gdzie szukać źródeł witaminy?

Witaminę A (wiele substancji z tej grupy) możemy znaleźć w produktach pochodzenia zwierzęcego, jak również w produktach roślinnych zawierających duże ilości beta karotenu. 

Bogate źródła witamy A, mogą być różnego pochodzenia. Produkty bogate w witaminę A są zarówno zwierzęcego, jak i roślinnego pochodzenia. Pośród źródeł zawierających duże zawartości witaminy znajdziemy wiele różnorakich produktów.

Najlepszym, bo najbardziej skoncentrowany źródłem związków witaminy A są przede wszystkim produkty pochodzenia zwierzęcego, doskonałe źródła witaminy jak:

• tłuste ryby (np. łosoś, makrela, wątroby dorsza)
• podroby (np. wątroba)
• produkty mleczne (np. tłuste mleko, sery)
• jajka (szczególnie żółtko)

Witaminę A, choć w mniejszych ilościach można znaleźć w formie beta karotenu też w warzywach i owocach, te które zawierają beta karoten są często spotykanymi warzywami na sklepowych półkach. Źródła witaminy A pochodzenia roślinnego (beta karoten):

• słodkie ziemniaki
• marchew
• szpinak
• dynia
• jarmuż
• morele
• papaja
• mango

Witamina A - właściwości i zastosowanie

Obecność witaminy A jest niezbędna w przebiegu wielu procesów biochemicznych. Retinol wspiera funkcje odpornościowe poprzez dystrybucję limfocytów T - rodzaju białych krwinek, które chronią organizm przed infekcjami, stymuluje też inne reakcje, które odgrywają dużą rolę w odpowiedzi immunologicznej wspomagając pracę układu odpornościowego.

Retinol również korzystnie wpływa na kondycję skóry, łagodzi trądzik, zmniejsza stany zapalne oraz korzystnie wpływa na strukturę i wytrzymałość kości.

Przeciwdziała wolnym rodnikom, odpowiadającym za rozwój wielu przewlekłych chorób, bierze czynny udział w procesie wzrostu i różnicowania komórek.

Witamina A wspiera układ kostny i jest niezwykle istotna dla narządu wzroku. Warunkuje prawidłowy rozwój komórek rozrodczych, co czyni ją niezbędną w czasie starań o dziecko, ale związek jest też integralną częścią zdrowia kobiet w ciąży, rozwijających się płodów i noworodków. 

Witamina A - właściwości, które wykazuje, wspierają głównie skórę włosy i paznokcie, ale również redukuje zapalenia i infekcje oraz wzmacnia nasze kości.

Witamina A, właściwości i jej wpływ na organizm

Witamina A charakteryzuje się szeregiem właściwości, w jaki sposób beta karoten wpływa na organizm? Witamina A między innymi:

• wspiera pracę układu odpornościowego
• łagodzi bóle głowy
• wpływa łagodząco na infekcje
• uczestniczy w procesie produkcji czerwonych krwinek

Witamina A w trosce o zdrową skórę

Witamina A jest składnikiem wielu produktów kosmetycznych, ponieważ stanowi jedną z najbardziej efektywnych substancji opóźniających procesy starzenia skóry. Wraz z innymi składnikami odżywczymi beta karoten odpowiada też za kondycję włosów i paznokci. Stosowana wewnętrznie może przynieść różnorodne korzyści:

• stymuluje wytwarzanie kolagenu i elastyny w warstwie właściwej skóry
• wzmacnia włosy, skórę i paznokcie
• poprawia stan skóry, włosów i paznokci
• reguluje pracę gruczołów łojowych
• przyspiesza proces regeneracji naskórka 
• zapobiega rozwojowi stanów zapalnych i infekcji skóry
• przyczynia się do prawidłowego rozkładu melaniny (zmniejsza przebarwienia wywołane działaniem promieni UV)
• wspomaga wzrost włosów i paznokci
• wsparcie w leczeniu trądziku

Witamina A stosowana jest powszechnie w czasie leczenia schorzeń o podłożu dermatologicznym (jak trądzik i łuszczyca). Wspiera prawidłowe procesy regeneracji skóry.

Witamina A i jej niedobór - objawy niedoboru i konsekwencje

Witaminy A zapewnia prawidłowy przebieg wielu funkcji organizmu. Objawy niedoboru witaminy mogą być bardzo niebezpieczna dla naszego organizmu. Do niedoborów dochodzi najczęściej wskutek nieodpowiednio zbilansowanej diety, uszkodzenia wątroby lub problemów z wchłanianiem. Wśród powszechnie występujących objawów wymienia się:

• ślepotę zmierzchową - tzw. kurza ślepota (zaburzenia widzenia związane z procesem adaptacji oka)
• zmiany skórne (jak szorstkość, suchość, złuszczanie)
• podatność na infekcje
• przewlekłe zmęczenie

Niedobór witaminy u dzieci może wpływać na zahamowanie wzrostu, jak również mogą wystąpić inne liczne skutki niedoboru.

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zidentyfikowała niedobór witaminy A jako znaczący problem zdrowia publicznego w wielu częściach świata. Długotrwały niedobór witaminy znacząco obniża jakość życia, ale wiąże się też z poważnymi konsekwencjami.

Wśród najgroźniejszych eksperci wymieniają problemy z płodnością, uszkodzenia i choroby narządu wzroku (mogące prowadzić nawet do ślepoty), a także nieprawidłową pracę wielu narządów i układów organizmu. 

Skutki niedoboru witaminy A w organizmie mogą być naprawdę poważne, warto jednak również unikać nadmiaru witaminy w swojej diecie. Niektóre leki mogą wpływać na przyswajanie retinolu przez nasz organizm.

Witamina A w kroplach

Choć suplementy diety i leki dostępne są w wielu różnych formach i postaci, jedną z najwygodniejszych są krople — to nieoceniony sposób korygowania niedoborów i doskonała alternatywa dla wszystkich, którzy nie przepadają za tabletkami. Krople to również niezwykle bogate źródło tej witaminy.

Witamina A w postaci kropel to produkt skoncentrowany, a z racji formy zawiera niewiele substancji pomocniczych — składa się głównie z substancji aktywnej i tłuszczu, który wspomaga wchłanianie.

Preparat jest bardzo skuteczny — charakteryzuje się szybką i efektywną przyswajalnością i nie obciąża przy tym żołądka, co jest szczególnie istotne, w przypadku konieczności dłuższej suplementacji. Witamina A w kroplach znajduje się w niewielkiej butelce z pipetą, dzięki czemu suplemet diety czy lek bardzo łatwo odmierzyć i przyjąć precyzyjną dawkę produktu. 

Jak widać — naprawdę niewiele potrzeba, by uniknąć niebezpiecznego, a mimo to powszechnego niedoboru witaminy A. Zaledwie kilka kropel suplementu diety dziennie pomoże zachować zdrowie, wspaniały wygląd i dobre samopoczucie. 

Zapotrzebowanie na witaminę A i skutki przedawkowania

Dzienne zapotrzebowanie każdej osoby na witaminę A różni się w zależności od naszego wieku, budowy ciała, diety czy poziomu aktywności.

Jednak średnie zapotrzebowanie na witaminę u mężczyzn ustalono na 900 mcg a u kobiet na 700 mcg.

Nadmiar witaminy A może być bardzo niebezpieczny i prowadzić do podniesionego ciśnienia, doprowadzić do śpiączki, a nawet śmierci. Warto zadbać o to by nadmiar witaminy A nie występował w naszej diecie i pilnować jego suplementacji, by nie dopuścić do przedawkowania.

Toksyczna dawka witamy A i objawy zatrucia nadmiarem witaminy obserwujemy przy dziennym spożyciu witaminy powyżej 15 000 mcg.

Źródła:

• "Vitamins as Antioxidants" - O. O. Sinbad, A. A. Folorunsho, O. L. Olabisi, O. A. Ayoola, E. Temitope, Biochemistry Department, Ladoke Akintola University of Technology, Ogbomoso, Physiology Department, Ladoke Akintola, University of Technology, Ogbomoso, Oyo State, Physiology Department, Adeleke University, Ede, Osun State, Nigeria 

• "Recent developments in studies on biological functions of Vitamin A in normal and transformed tissues" - L. M. De Luca, S. Adamo, P. V. Bhat, W. Sasak, C. S. Silverman-Jones, I. Akalovsky, J. P. Frot—Coutaz, T. R. Fletcher, G. J. Chader, czasopismo naukowe organizacji IUPAC "Pure and Applied Chemistry" 

• "β-Carotene and risk of coronary heart disease. A review of observational and intervention studies" - A.Tavani, C.La Vecchia, Istituto di Ricerche Farmacologiche “Mario Negri”, Milan, Italy, Istituto di Statistica Medico e Biometria, Università di Milano, Via Venezian, Milan, Italy 

• "Carotenoids and Cognitive Outcomes: A Meta-Analysis of Randomized Intervention Trials" - S. Davinelli, S. Ali, V. Solfrizzi, G. Scapagnini, G. Corbi, Department of Medicine and Health Sciences "V. Tiberio", University of Molise, Department of Interdisciplinary Medicine, Clinica Medica "Frugoni" and Geriatric Medicine-Memory Unit, University of Bari Aldo Moro, Italy 

• "Potential of β-carotene as anti-aging serum: A narrative review" - N. N. Rahmah, N. D. Tama, N. R. Wulandari, W. Nurcholis, Department of Biochemistry, Faculty of Mathematics and Natural Science, IPB (Institut Pertanian Bogor) University, Faculty of Veterinary Medicine, IPB (Institut Pertanian Bogor) University, Bogor, Tropical Biopharmaca Research Center, IPB (Institut Pertanian Bogor) University, Indonesia 

• "Increased dietary beta-carotene intake associated with better asthma quality of life" - A. Moreira, P. Moreira, J. Fonseca, J. Rodrigues, M. Vaz, Unidade de Imunoalergologia, Hospital de Sao Joao, Porto, Faculty of Nutrition and Food Sciences, University of Porto, Portugal 

• "Beta-carotene in dermatology: Does it help?" - C. Bayerl, czasopismo naukowe "Acta Dermatovenerol Alp Panonica Adriatica" 

• "Mortality in randomized trials of antioxidant supplements for primary and secondary prevention: systematic review and meta-analysis" - G. Bjelakovic, D. Nikolova, L. L. Gluud, R. G. Simonetti, C. Gluud, czasopismo naukowe "Journal of the American Medical Association"